Σκληρές οριζόντιες περικοπές ετοιμάζει η ιταλική κυβέρνηση

Πριν γίνει πρωθυπουργός η Τζόρτζια Μελόνι είχε υποσχεθεί ότι δεν επρόκειτο να αυξήσει ποτέ τους φόρους. Τώρα όμως οι προθέσεις του παρελθόντος άρχισαν να έρχονται σε ευθεία σύγκρουση με την πραγματικότητα. Ως γνωστόν μπήκε σε ισχύ το νέο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Σταθερότητας και για την Ιταλία τα πράγματα έχουν δυσκολέψει: για την επόμενη τριετία οι περικοπές θα αγγίξουν τα δώδεκα δισεκατομμύρια ευρώ σε κάθε κρατικό προϋπολογισμό.

Πρόσφατα ο υπουργός Οικονομικών Τζανκάρλο Τζορτζέτι προκάλεσε ένα είδος «ομαδικού σοκ» με τη δήλωσή του ότι «θα ζητηθούν θυσίες απ’ όλους», διότι «όλοι θα κληθούν να συμβάλουν, ανάλογα με την εισοδηματική τους ευρωστία».

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Τζορτζέτι (ο οποίος ανήκει στη μετριοπαθή πτέρυγα της Λέγκα) θεωρεί ότι τα μεγαλύτερα βάρη θα πρέπει να τα σηκώσουν οι επιχειρήσεις, οι τράπεζες και οι ασφαλιστικές εταιρείες.

Η «ειλικρινής» αυτή τοποθέτηση προκάλεσε μεγάλη αμηχανία στο εσωτερικό της κυβερνητικής συμμαχίας και ανησυχία στην ίδια την Ιταλίδα πρωθυπουργό. Αρχισαν αμέσως φυσικά οι έριδες και το παιχνίδι αποποίησης ευθυνών. Από τη Φόρτσα Ιτάλια (το πολιτικό δημιούργημα του Σίλβιο Μπερλουσκόνι) ξεκαθάρισαν ότι κανείς δεν θα πρέπει να τολμήσει να πειράξει τις τράπεζες. Προφανώς διότι όλοι ξέρουν ότι η οικογένεια του «καβαλιέρε» διατηρεί μετοχές σε τραπεζικό και ασφαλιστικό οργανισμό. «Ας βρεθούν χρήματα με τις ιδιωτικοποιήσεις και φορολογώντας τους κολοσσούς του διαδικτύου» είπε ο νέος επικεφαλής του κόμματος και νυν υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι. Πρόκειται για ευθεία βολή κατά της στενής όσο και πρόσφατης φιλίας της Τζόρτζια Μελόνι με τον Ελον Μασκ. Ο δε γραμματέας της Λέγκα και υπουργός Μεταφορών, Ματέο Σαλβίνι, έχει την ακριβώς αντίθετη άποψη. Από μάζωξη του κόμματος στη βόρεια Ιταλία, με καλεσμένο τον φίλο του Βίκτορ Ορμπαν, ζήτησε «να φορολογηθούν οι τραπεζίτες, αλλά όχι οι εργάτες».

Είναι γεγονός ότι η κυβέρνηση της Ρώμης έχει μπροστά της μια δύσκολη πορεία από τη στιγμή που, σύμφωνα με καλά γνωρίζοντες, πρόκειται να επιλεγεί τελικά η οδός των οριζόντιων περικοπών τόσο σε ό,τι αφορά τον προϋπολογισμό των υπουργείων, όσο και τη στήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ο στόχος είναι να μπορέσει να μειωθεί η σχέση ελλείμματος - ΑΕΠ μέχρι το τέλος του 2026 από το σημερινό 3,8% στο προβλεπόμενο από το Σύμφωνο Σταθερότητας 3%. Πρόκειται ουσιαστικά για μια περίοδο «αιματηρών θυσιών». Μέσα στο όλο αυτό κλίμα οι δήμοι της χώρας απάντησαν ήδη ότι «έχουν δώσει αρκετά για την εξυγίανση της δημόσιας οικονομίας». Ιθύνοντες, δε, της Τράπεζας της Ιταλίας, συναντώντας βουλευτές και γερουσιαστές, ανακοίνωσαν ότι φέτος το ΑΕΠ της χώρας δεν πρόκειται να αναπτυχθεί κατά 1% (όπως είχε προβλεφθεί στην αρχή του έτους), αλλά μόνο κατά 0,8%. Του χρόνου η ανάπτυξη, πάντα «αναιμική», θα είναι του 0,9% και για το 2026 υπολογίζεται στο 1,1%. Μετά τη δημοσιοποίηση των συγκεκριμένων ποσοστών αρκετοί αναλυτές εξέφρασαν σοβαρές επιφυλάξεις ως προς τη μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος της χώρας, το δημόσιο χρέος της οποίας φέτος αναμένεται να αγγίξει το 141% του ΑΕΠ.

Η άμεση προτεραιότητα όμως στη φάση αυτή είναι η κατάρτιση του κρατικού προϋπολογισμού και «το σερβίρισμα» των διαφόρων θυσιών στους πολίτες και στον χώρο των επιχειρήσεων. Η Μελόνι σιωπά, αλλά είναι αρκετά πιθανό -αν δεν βρει άλλη λύση- να ξεσκονίσει ένα παλιό της ρεφρέν: «Εμείς είμαστε καλοί, αλλά είναι η Ευρώπη που μας επιβάλλει τιμωρητικές, λάθος συνταγές». Μόνο που αυτή τη φορά η ίδια δεν βρίσκεται στην αντιπολίτευση, αλλά στις συνόδους κορυφής των Βρυξελλών.