«Το Chega, ένα αντισυστημικό κόμμα που τα συνθήματά του σηματοδοτούν μια ριζική ρήξη με το σύνολο των πολιτισμικών αξιών που είχε καθιερώσει η πορτογαλική δημοκρατία κατά τα τελευταία 50 χρόνια, κατοχυρώνεται ως μια ανεξέλεγκτη πολιτική δύναμη. Είναι η χειρότερη είδηση αυτών των εκλογών. Είναι η απόδειξη του ότι η χώρα έχει στρίψει το τιμόνι πολύ δεξιά και θα πρέπει να συνηθίσει να ζει με ένα πολύ πιο κατακερματισμένο πολιτικο-κομματικό σύστημα. Είναι επίσης ένα σημάδι για το ότι δεν είμαστε η εξαίρεση μεταξύ των Ευρωπαίων εταίρων μας». Η παλαίμαχη δημοσιογράφος Τερέζα ντε Σόζα δεν έκρυβε την ανησυχία και την απογοήτευσή της για το αποτέλεσμα των πρόωρων βουλευτικών εκλογών της Κυριακής στην Πορτογαλία που εκτόξευσε την Ακροδεξιά στην τρίτη θέση.
Γιατί, αν βγαίνει μια πραγματική είδηση από τις εκλογές, δεν είναι ούτε η αμήχανη ισοπαλία μεταξύ Κεντροδεξιάς και Σοσιαλιστών που υπόσχεται μια επίπονη διαδικασία για σχηματισμό κυβέρνησης, αν όχι ακυβερνησία, ούτε ο καταποντισμός του Μπλοκ της Αριστεράς και της Συμμαχίας Κομμουνιστών-Πρασίνων ούτε το υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής στην κάλπη των τελευταίων σχεδόν 30 ετών, αλλά η ακόλουθη: Πενήντα χρόνια μετά την Επανάσταση των Γαρυφάλλων που έβαζε τέλος σε μια δικτατορία δεκαετιών, ένα εκατομμύριο και κάτι από τα περίπου δέκα εκατομμύρια των Πορτογάλων ψηφοφόρων αποφάσισαν να δώσουν 18,06% (από 7% που είχε στην απερχόμενη Βουλή) και 48 βουλευτές σε ένα ακροδεξιό κόμμα με την ηχηρή ονομασία «Φτάνει!», που με φωνές και φανφάρες κατά των μεταναστών, της διαφθοράς και των «τεμπέληδων που εισπράττουν επιδόματα», υπόσχεται απλοϊκές λύσεις σε σύνθετα προβλήματα.
Κατόπιν αυτού του «ιβηρικού σεισμού», όπως χαρακτήρισε το εκλογικό αποτέλεσμα η γαλλική Liberation, o αρχηγός του Chega Αντρέ Βεντούρα, ο κατά γενικότερη ομολογία ουσιαστικός νικητής των εκλογών, κάνει λόγο για «ιστορική νίκη» και «τέλος του δικομματισμού» και δηλώνει αποφασισμένος να μπει στην κυβέρνηση, γνωρίζοντας ότι το ποσοστό του τον μετατρέπει σε ρυθμιστή και ότι κανένας άλλος συνδυασμός κομμάτων δεν επιτρέπει τον σχηματισμό μιας σταθερής κυβέρνησης.
Αρνηση
«Οχι σημαίνει όχι», τόνισε και μετά τις εκλογές ο επικεφαλής του κεντροδεξιού συνασπισμού AD Λουίς Μοντενέγκρο, επαναλαμβάνοντας την προεκλογική του δέσμευση για μη συνεργασία με την άκρα Δεξιά. Ο Μοντενέγκρο πέτυχε μια πύρρειο νίκη, αν μπορεί κανείς να την ονομάσει έστω κι έτσι. Μόλις 1,23 μονάδα και δύο βουλευτές τον χωρίζουν από το Σοσιαλιστικό Κόμμα (δηλαδή 29,49% έναντι 28,66% και 79 έναντι 77), το οποίο, μετά την παραίτηση του πρώην πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα, κατέβηκε με επικεφαλής τον Πέντρο Νούνο. Ο τελευταίος αναγνώρισε από το βράδυ της Κυριακής την ήττα του και δήλωσε ότι θα ηγηθεί της αντιπολίτευσης. Υπολείπονται, βέβαια, ακόμα οι ψήφοι της διασποράς οι οποίες θα κρίνουν πώς και πού θα κατανεμηθούν άλλες τέσσερις έδρες. Ακόμα όμως και σε περίπτωση οριακής αντιστροφής της θέσης του πρώτου με τον δεύτερο, το αδιέξοδο δεν πρόκειται να λυθεί εύκολα. Σχηματισμός σταθερής κυβέρνησης δεν προκύπτει με αυτούς τους συσχετισμούς δυνάμεων, εκτός αν συμβεί το «αδιανόητο».
Σήμερα, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Μαρσέλο Ρεμπέλο ντε Σόζα θα ξεκινήσει τις διαβουλεύσεις με τους αρχηγούς των κομμάτων οι οποίες προβλέπονται μακρόσυρτες. Αρκετοί αναλυτές μάλιστα δεν αποκλείουν νέα προσφυγή στην κάλπη στις αρχές του 2025. Κι αυτό διότι αν ο κεντροδεξιός Μοντενέγκρο σχηματίσει μια κυβέρνηση μειοψηφίας, αυτή είναι πιθανό να καταρρεύσει ύστερα από μια κρίσιμη ψηφοφορία, όπως αυτή για τον προϋπολογισμό τον ερχόμενο Οκτώβριο. Αλλά, πόσο διαφορετικό θα ήταν το αποτέλεσμα σε μια τέτοια περίπτωση;
Η Πορτογαλίδα δημοσιογράφος Ζοάνα Ραμίρο, μόνιμη κάτοικος Βρετανίας, δημοσίευσε χθες ένα άρθρο στην Guardian με προειδοποιήσεις προς πολλές κατευθύνεις. «Μόλις τρεις μήνες πριν από τις ευρωεκλογές», έγραφε, «οι δημοκράτες στις Βρυξέλλες θα πρέπει να παραδειγματιστούν από την αλλαγή στην Πορτογαλία. Ισως όμως να είναι πολύ αργά. Η πραγματική στροφή δεν έχει τόσο να κάνει με το τέλος του δικομματικού συστήματος, αλλά με το τέλος της πίστης του εκλογικού σώματος σε ένα κοινωνικο-οικονομικό μοντέλο που εδώ και πολλές δεκαετίες δεν έχει καταφέρει να βελτιώσει ουσιαστικά τη ζωή του μέσου εργαζόμενου».
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας