Οι σταθμοί στην πολιτική καριέρα του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε

Πέντε δεκαετίες και πλέον διήρκεσε η πολιτική καριέρα του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, το όνομα του οποίου στην Ελλάδα έχει συνδεθεί με τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και την επιβολή των μνημονίων στην Ελλάδα. Υπέρμαχος της λεγόμενης «οικονομικής ορθοδοξίας», δηλαδή της σκληρής λιτότητας, στη θητεία του ως υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας δημιούργησε το «μαύρο μηδέν», τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό χωρίς χρέη. 

Ωστόσο, το όνομά του έχει συνδεθεί τόσο με την ενοποίηση των δύο Γερμανιών όσο και με σκάνδαλο δωροδοκίας, που είχε αποτέλεσμα να παραιτηθεί από την ηγεσία του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU). 

Ας δούμε μερικές σημαντικές στιγμές στην καριέρα του

Τη δεκαετία του 1980

Με καγκελάριο τον Χέλμουτ Κολ (CDU), αρχικά υπηρέτησε ως επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Καγκελαρίας και Ομοσπονδιακός Υπουργός Ειδικών Καθηκόντων. Από το 1989 έως το 1991 ήταν Ομοσπονδιακός Υπουργός Εσωτερικών.

Δεκαετία 1990

Τότε ήταν που βοήθησε στη διαπραγμάτευση για τη συνθήκη ενοποίησης της Γερμανίας μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.

Τον Οκτώβριο του 1990, έγινε απόπειρα δολοφονίας εις βάρος του, από έναν ψυχικά διαταραγμένο άνδρα, με αποτέλεσμα να καθηλωθεί σε αναπηρικό καροτσάκι. Το γεγονός αυτό δεν τον εμπόδισε να συνεχίσει την πολιτική καριέρα του.

Από το 1991 έως το 2000 ήταν επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας Χριστιανοδημοκρατών/Χριστιανοκοινωνιστών (CDU/CSU) στην ομοσπονδιακή Βουλή. 

Το 1998, μετά την εκλογική ήττα του συνασπισμού CDU/CSU, ανήλθε στην ηγεσία των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) με γενική γραμματεία την Άνγκελα Μέρκελ. 

Δεκαετία 2000

Το 2000 αναγκάστηκε να παραιτηθεί από την ηγεσία του κόμματος, όταν αποκαλύφθηκε σκάνδαλο διαφθοράς στο CDU, με τον ίδιο να φέρεται να έχει λάβει ποσό ύψους 100.000 μάρκων. Ωστόσο παρέμεινε στο κόμμα, με την Άνγκελα Μέρκελ να ανέρχεται στην ηγεσία του.

Το 2005, η τότε καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, τον όρισε υπουργό Εσωτερικών. Το 2009, ανέλαβε τη θέση του υπουργού Οικονομικών, όπου έκανε δύο θητείες και χάρη στην αυστηρή δημοσιονομική πολιτική που ακολούθησε, δημιούργησε το «μαύρο μηδέν», δηλαδή ομοσπονδιακό προϋπολογισμό χωρίς νέα χρέη.

Μετά τις ομοσπονδιακές εκλογές του 2017, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε εξελέγη πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Βουλής (Bundestag), το δεύτερο υψηλότερο αξίωμα στην πολιτεία, ως διάδοχος του Νόρμπερτ Λάμερτ. Ο Σόιμπλε αρνήθηκε το αξίωμα του ομοσπονδιακού προέδρου, το οποίο είναι και το ανώτατο.

Μετά τις ομοσπονδιακές εκλογές του 2021, τις οποίες έχασε η Ενωση (CDU/CSU), ο Σόιμπλε αποχώρησε από τις ηγετικές επιτροπές. Στην Bundestag, ο πολιτικός του SPD Μπέρμπερ Μπας έγινε πρόεδρος και ο Σόιμπλε ήταν πλέον μέλος του κοινοβουλίου έως και τον θάνατό του.

Η κρίση χρέους στην Ευρωζώνη και η Ελλάδα

Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε συνέδεσε άρρηκτα το όνομά του με την κρίση της Ευρωζώνης τη δεκαετία 2010-2020, αλλά και με την Ελλάδα, που δοκιμάστηκε πολύ σκληρά, οδηγώντας μεγάλο ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού σε συνθήκες φτώχειας. 

Κανείς δεν ξεχνάει τη δήλωσή του ότι «έχει ήσυχη τη συνείδησή του» για τις συνέπειες των μνημονίων στον ελληνικό πληθυσμό, ούτε ότι πίστευε ότι κάποτε οι Έλληνες «θα τον ευγνωμονούν».

Ως υποστηρικτής της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής ενοποίησης, ηγήθηκε της πολυετούς προσπάθειας που στόχευε σε βαθύτερη ολοκλήρωση και ένα αυστηρότερο εγχειρίδιο δημοσιονομικών κανόνων, πράγμα που είχε αποτέλεσμα να δεχθεί ο ίδιος, αλλά και η Γερμανία, επικρίσεις για την έμφαση στη λιτότητα.

Η Γερμανία, ως κύριος χρηματοδότης της Ε.Ε., με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε υπουργό Οικονομικών, στην προσπάθεια διάσωσης των οικονομιών, επέμεινε σε σκληρές πολιτικές, περικοπές δαπανών προϋπολογισμού ως μέσο πίεσης για να συμμορφωθούν οι χώρες που δοκιμάζονταν στους σκληρούς δημοσιονομικούς κανόνες.

Το 2012, ο Σόιμπλε επέμεινε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες «βρίσκονται στον σωστό δρόμο — στη μείωση των ελλειμμάτων τους, στη βελτίωση της παραγωγικότητάς τους και συνεπώς στην ανταγωνιστικότητά τους. Αυτό είναι το αποφασιστικό. Δεν μπορούμε να διασώσουμε καμία χώρα μέσω υποτιθέμενης γενναιοδωρίας ή αλληλεγγύης».

«Δεν πρόκειται για πείσμα. Είναι ουσιαστικό οι δημοκρατικές πλειοψηφίες να λαμβάνουν δυσάρεστες αποφάσεις μόνο όταν δεν υπάρχει ευκολότερη εναλλακτική», έλεγε.

Σκληρή ήταν η στάση του έναντι και της Ελλάδας, ειδικά από το 2015 και μετά, με την εκλογή στην εξουσία του ΣΥΡΙΖΑ υπό τον Αλέξη Τσίπρα, που είχε υποσχεθεί προεκλογικά να καταργήσει τις οδυνηρές περικοπές δαπανών και τις αυξήσεις φόρων που ζητούσαν οι πιστωτές, πλήττοντας τα περισσότερο ευάλωτα κοινωνικά στρώματα και τη λεγόμενη μεσαία τάξη.

Τότε, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ήταν που πρότεινε το λεγόμενο «Grexit», μιλώντας για μια πενταετή έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη, με την καγκελάριο Μέρκελ να κραδαίνει αυτή την απειλή στις διαπραγματεύσεις με την ελληνική κυβέρνηση.

Η στάση της ελληνικής αριστερής κυβέρνησης από τη μία και οι πιέσεις των πιστωτών, που στοιχήθηκαν πίσω από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε οδήγησαν στα περιώνυμα capital controls, στην επιβολή εισφοράς στις τράπεζες κ.λπ. Οι συνέπειες για την ελληνική κοινωνία είναι γνωστές και εξακολουθούν να προκαλούν σοβαρή πολιτική σύγκρουση στην πολιτική σκηνή.

Ωστόσο, ο ίδιος, αντιδρώντας στην κριτική που δεχόταν για της στάση του έναντι της Ελλάδας, αλλά και της Ιταλίας και της Ισπανίας, που πάντως αντιμετωπίστηκαν με μεγαλύτερη επιείκεια, έλεγε: «Αν θέλετε να αποξηράνετε έναν βάλτο, δεν ρωτάτε απαραίτητα τους βατράχους για να πάρετε αντικειμενική γνώμη».