Τρίζει η καρέκλα του Μπόρις, αυξάνονται οι πιέσεις για παραίτηση

Βαθαίνει η πολιτική κρίση στη Βρετανία με αφορμή το περιβόητο πάρτι εν μέσω καραντίνας στη Ντάουνινγκ Στριτ, για το οποίο σήμερα ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον αναγκάστηκε να ζητήσει συγγνώμη.

Πλέον εντείνονται οι πιέσεις στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος για αλλαγές, υπό τη δημόσια κατακραυγή για τη μη τήρηση των μέτρων απ' τον ίδιο τον πρωθυπουργό. Σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο ITV, όλο και περισσότεροι βουλευτές των Τόρις κρίνουν ότι ο Μπόρις Τζόνσον θα ή πρέπει να παραιτηθεί.

Η δημοσιογράφος Anushka Asthana του ITV σημειώνει, μέσω Twitter, ότι υπάρχουν πλέον πολλές επιστολές για πρόταση μομφής. Όμως, επισημαίνει ότι δεν μπορεί να γίνει ψηφοφορία εάν δεν υπάρχουν 54 επιστολές, ενώ αρκετοί φοβούνται ότι ο Τζόνσον θα επιβιώσει μιας πρότασης μομφής και τότε  δεν θα μπορεί να γίνει καμιά άλλη κίνηση εναντίον του για ένα χρόνο. Άλλοι ποντάρουν στις εκλογές του Μαΐου, αλλά μέχρι τότε είναι αρκετός καιρός.

Πάντως, ο επικεφαλής των Τόρις στη Σκωτία, Douglas Ross, καλεί τον Τζόνσον να παραιτηθεί. Ο Ross, ο οποίος μίλησε σήμερα το απόγευμα με τον πρωθυπουργό, δήλωσε αργότερα στους δημοσιογράφους: «Δυστυχώς, οφείλω να πω ότι δεν μπορεί να σταθεί πια στη θέση του. Είχαμε μια απλή ερώτηση να απαντήσουμε χθες, πράγματι, από τη Δευτέρα το βράδυ που είδαμε αυτήν την πρόσκληση, η οποία απευθυνόταν σε περισσότερα από 100 άτομα που τους ζητούσαν να βρεθούν με άλλους στον κήπο της Ντάουνινγκ Στριτ και να φέρουν το δικό τους ποτό. Αν ήταν εκεί ο πρωθυπουργός και αποδέχτηκε σήμερα ότι ήταν, νιώθω ότι δεν μπορεί να συνεχίσει..»

«Αυτό που επίσης ακούσαμε από τον πρωθυπουργό σήμερα ήταν μια συγγνώμη. Και είπε, εκ των υστέρων, θα κάναμε τα πράγματα διαφορετικά, που για μένα είναι παραδοχή από τον πρωθυπουργό ότι ήταν λάθος, και ως εκ τούτου, δεν θα ήθελα να είμαι σε αυτή τη θέση, αλλά είμαι στη θέση τώρα που δεν νομίζω ότι μπορεί να συνεχίσει ως αρχηγός των Συντηρητικών», πρόσθεσε ο Ross.

Ο Σκωτσέζος πολιτικός είχε δηλώσει εξάλλου χθες ότι ο Τζόνσον θα έπρεπε να παραιτηθεί εάν είχε παρευρεθεί σε πάρτι στο Νο 10 της Ντάουνινγκ Στριτ εν μέσω lockdown, καθώς δεδομένου του τι έλεγαν οι υπουργοί στον κόσμο εκείνη την εποχή, μια τέτοια υποκρισία θα ήταν «εντελώς απεχθής».

Και άλλοι βουλευτές των Τόρις αισθάνονται αναμφίβολα το ίδιο, αλλά υπάρχει και μια σημαντική διάσταση της Σκωτίας σε αυτό. Ο Τζόνσον είναι πολύ πιο αντιδημοφιλής στη Σκωτία από ό,τι στην Αγγλία.

«Δεν θα υπερασπιστώ το ανυπεράσπιστο και συμμερίζομαι πλήρως την οργή και την αναστάτωση της χώρας όταν οι άνθρωποι έκαναν τεράστιες προσωπικές και μερικές φορές τραγικές θυσίες για να κάνουν το σωστό και να υπακούν στους κανόνες δημόσιας υγείας. Χρειάζεται γρήγορα σαφήνεια και πλήρης διαφάνεια ως προς το τι συνέβη. Και πάλι, εάν οι κανόνες έχουν παραβιαστεί, δικαίως θα πρέπει να υπάρξουν σοβαρές συνέπειες», δήλωσε ο συντηρητικός βουλευτής Neil Hudson υπονοώντας σαφώς ότι η συγγνώμη του πρωθυπουργού δεν ήταν το τέλος του ζητήματος.

Αποκαλυπτικές λεπτομέρειες για το «πάρτι»

Στο μεταξύ νέες λεπτομέρειες για το πάρτι στο Νο 10 στις 20 Μαΐου 2020 ήρθαν στο φως της δημοσιότητας από τους Times. Ρεπορτάζ της έγκυρης εφημερίδας λέει ότι ο Μάρτιν Ρέινολντς, ο οποίος έστειλε την πρόσκληση μέσω email σε περίπου 100 υπαλλήλους ως βασικός γραμματέας του πρωθυπουργού, ήταν σε «πανικό» πριν από την εκδήλωση, επειδή το προσωπικό ανησυχούσε ότι ήταν αντίθετο με τους κανόνες, αλλά αποφάσισε ότι η ακύρωση της εκδήλωσης θα έκανε τα πράγματα χειρότερα.

Σύμφωνα με τους Times: Εκείνο το απόγευμα, το προσωπικό άρχισε τις προετοιμασίες. Μια σειρά από τραπέζια είχε στηθεί στη μία πλευρά του κήπου για να λειτουργήσει ως μπαρ. Στον ίδιο τον κήπο είχαν στηθεί περισσότερα τραπέζια σε διάταξη για να ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να τηρούν τους κανόνες κοινωνικής απόστασης.

Αξιωματούχοι και σύμβουλοι άρχισαν να καταφθάνουν λίγο μετά τις 6 το απόγευμα. Ενώ πολλοί απείχαν, ήρθαν περίπου 40. Πολλοί δέχτηκαν την πρόταση του Ρέινολντς στο email του ότι πρέπει να φέρουν το δικό τους ποτό, κάνοντας μια στάση στο Tesco Express δίπλα στο σταθμό του Γουέστμινστερ. Το τραπέζι των ποτών ήταν καλά εφοδιασμένο με τζιν, ροζέ, κόκκινο και λευκό κρασί, και οι επισκέπτες άρχισαν να φτάνουν.

Δύο πηγές, που επικαλείται η εφημερίδα, ανέφεραν ότι ο πρωθυπουργός παρευρέθηκε, με τη μία να λέει ότι «περιφερόταν γύρω από χαρούμενους ανθρώπους». Η αρραβωνιαστικιά του Κάρι Σίμοντς, την οποία παντρεύτηκε πέρυσι, παρευρέθηκε επίσης και λέγεται ότι έπινε με τον Χένρι Νιούμαν, τότε σύμβουλο του Μάικλ Γκόουβ και τώρα ανώτερο στέλεχος στο Νο 10.

Οι Times αναφέρουν ακόμα ότι ένας ανώτερος αξιωματούχος στην εκδήλωση αστειεύτηκε για τον κίνδυνο παρακολούθησης από drones, κάτι που θεωρήθηκε ως σιωπηρή παραδοχή ότι οι κανόνες παραβιάζονταν.

Οργή από οικογένειες που έχασαν ανθρώπους τους

Καθώς αυξάνεται η πίεση στον Μπόρις Τζόνσον για το εάν παρευρέθηκε σε πάρτι στην πρωθυπουργική έδρα  κατά τη διάρκεια του lockdown τον Μάιο του 2020, το BBC μίλησε με οικογένειες ανθρώπων που πέθαναν τον ίδιο μήνα.

Η Alejandra Godoy - η οποία έχασε τη μητέρα της - είπε ότι «μισεί πραγματικά» τον πρωθυπουργό.

Η Lisa Wilkie κινηματογράφησε τον αδερφό της να πεθαίνει στην εντατική, επειδή δεν επετράπη στη μητέρα της να παρευρεθεί.

Η κόρη της Amanda McEgan πέθανε από καρκίνο και πέρασε τους τελευταίους μήνες της ζωής της μη μπορώντας να δει φίλους και κάποια μέλη της οικογένειας. 

Αντίστοιχα η «The Covid-19 Bereaved Families for Justice», οργάνωση που εκπροσωπεί οικογένειες με θυματα Covid, κατακεραύνωσε τον Τζόνσον κατηγορώντας τον ότι «θεωρεί το βρετανικό λαό ανόητο». Η Hannah Brady, εκπρόσωπος της ομάδας, είπε ότι «τα ψέματα του πρωθυπουργού τελικά τον τσάκωσαν» και ότι θεωρεί τώρα «το βρετανικό κοινό ως ανόητο προσποιούμενος ότι «δεν ήξερε ότι ήταν πάρτι».

«Κάθε φορά που μας λέει ψέματα, ρίχνει περισσότερο αλάτι στις πληγές εκείνων που έχουν ήδη χάσει τόσα πολλά από αυτήν την πανδημία, αλλά αυτό δεν τον σταματά. Δεν μπορεί να πει την αλήθεια και πρέπει να φύγει.

Ο πρωθυπουργός είναι πλέον ένας κινούμενος κίνδυνος για τη δημόσια υγεία, ο οποίος έχει χάσει την εμπιστοσύνη, τον σεβασμό και την καλή πίστη του κοινού. Εάν απαιτηθούν περιορισμοί για την προστασία ζωών στο μέλλον, οι άνθρωποι απλώς θα γελούν μαζί του. Δεν έχει ηθική εξουσία και θα κοστίσει ζωές» τόνισε η ίδια.

«Έχει παραβιάσει τους δικούς του κανόνες και αν είχε κάποια ευπρέπεια θα παραιτούνταν τώρα, αντί να κρύβεται πίσω από μια εσωτερική «έρευνα». Αν δεν το κάνει, οι βουλευτές του να τον απομακρύνουν. Έχουν ηθικό καθήκον να το κάνουν» υπογράμμισε.

Τα 12 πάρτι των Τόρις και του Τζόνσον στη διάρκεια του lockdown

Αυτή όμως δεν ήταν η μοναδική φορά που οι παροικούντες στη Ντάουνινγκ Στριτ έστησαν κάποιου είδους «πάρτι», ενώ στη χώρα ήταν σε ισχύ αυστηρά περιοριστικά μέτρα.

Το Politico έχει καταγράψει συνολικά 12 συγκεντρώσεις που φέρονται να έγιναν το 2020.

• Η πρώτη έλαβε χώρα στις 15 Μαΐου 2020, με τον Τζόνσον να απεικονίζεται να απολαμβάνει κρασί και τυριά με τη σύζυγό του και τουλάχιστον άλλους 16 στον κήπο της Ντάουνινγκ Στριτ.
• Λίγες ημέρες μετά, στις 20 Μαΐου 2020, έγινε το πάρτι με 100 καλεσμένους, που κλήθηκαν μάλιστα να φέρουν τα ποτά τους και για το οποίο αναγκάστηκε σήμερανα απολογηθεί ο Βρετανός πρωθυπουργός. Σε αυτό τελικά έδωσαν το «παρών» περίπου 40 άτομα, σύμφωνα με βρετανικά ΜΜΕ.
• Η επόμενη συγκέντρωση φέρεται να έγινε στις 13 Νοεμβρίου στο διαμέρισμα του Τζόνσον, ενώ η χώρα βρισκόταν στο δεύτερο εθνικό lockdown. Ο Τζόνσον αρνήθηκε λακωνικά ότι έγινε κάποια τέτοια συγκέντρωση, αλλά δήλωσε «σίγουρος πως ό,τι κι αν συνέβη ακολούθησε τους κανόνες».
• Κατά τη διάρκεια του ίδιου lockdown, στις 25 Νοεμβρίου 2020, σύμφωνα με τους Times, περίπου 25 δημόσιοι υπάλληλοι συμμετείχαν σε πάρτι με ποτά στο υπουργείο Οικονομικών, μετά την ομιλία του τότε υπουργού Οικονομικών Ρίσι Σουνάκ για τις δαπάνες. Ο Σουνάκ δεν ήταν στην εκδήλωση και φέρεται να το αγνοούσε εκείνη τη στιγμή. Ωστόσο ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών παραδέχτηκε ότι ένας μικρός αριθμός του προσωπικού ήπιε ποτά γύρω από τα γραφεία τους, σε μια αυθόρμητη συγκέντρωση.
• Στα τέλη Νοεμβρίου του 2020 ο Τζόνσον κατηγορείται ότι έδωσε μια ομιλία σε ένα πάρτι για την αποχώρηση της πρώην συμβούλου του Cleo Watson, ενώ ακόμα η Αγγλία ήταν υπό το δεύτερο εθνικό lockdown. Περίπου 40 ή 50 άτομα λέγεται ότι είχαν στριμωχτεί σε ένα μεσαίου μεγέθους δωμάτιο στην Ντάουνινγκ Στριτ. Ο Guardian ανέφερε ότι ο ίδιος ο Τζόνσον μπήκε στο δωμάτιο και έκανε μια ομιλία επισημαίνοντας τον συνωστισμό. Ο Τζόνσον και ο εκπρόσωπός του δεν αρνήθηκαν ότι έλαβε χώρα το συμβάν, αλλά επέμειναν ότι δεν παραβιάστηκαν οι κανόνες για τον COVID.
• Το POLITICO ανέφερε ότι ο Simon Case, υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Ηνωμένου Βασιλείου που είχε αρχικά επιφορτιστεί με τη διερεύνηση των φερόμενων πάρτι, παρευρέθηκε ο ίδιος σε μια αυτοσχέδια χριστουγεννιάτικη συγκέντρωση στα μέσα Δεκεμβρίου 2020, με προφανή παραβίαση των κανόνων του COVID, σύμφωνα με πολλούς αξιωματούχους. Μια ομάδα 15-20 υπαλλήλων λέγεται ότι ήπιαν ποτά στο γραφείο του Case. Εκείνη την εποχή στο Λονδίνο δεν επιτρεπόταν στους ανθρώπους να κοινωνικοποιούνται σε εσωτερικούς χώρους και τους έλεγαν να εργάζονται από το σπίτι όπου ήταν δυνατόν. Ο Case παραιτήθηκε στη συνέχεια από την έρευνα και ανέλαβε η ανώτερη δημόσια υπάλληλος Sue Gray.
• Εκείνο τον Δεκέμβριο ακολούθησαν μια σειρά άλλες κοινωνικές συγκεντρώσεις. Στις 14 Δεκεμβρίου ο Σον Μπέιλι, ο υποψήφιος των Συντηρητικών για τις δημοτικές εκλογές του Λονδίνου το 2021, ζήτησε ανεπιφύλακτα συγγνώμη αφού προέκυψαν αναφορές ότι το επιτελείο της προεκλογικής του εκστρατείας οργάνωσε πάρτι με φαγητό. Μάλιστα η Sunday Mirror δημοσίευσε μια φωτογραφία του Bailey και 24 άλλων μέσα σε ένα μικρό δωμάτιο, μαζί με έναν μπουφέ με φαγητό.
• Στις 15 Δεκεμβρίου ο Τζόνσον κατηγορήθηκε ότι παραβίασε τους νόμους για τον COVID-19 όταν η Sunday Mirror έλαβε μια φωτογραφία του πρωθυπουργού σε μια διαδικτυακή χριστουγεννιάτικη εκδήλωση, πλαισιωμένο από δύο μέλη της ομάδας του. Οι κανονισμοί της εποχής απαγόρευαν τη συνάντηση σε εσωτερικούς χώρους μεταξύ ατόμων από διαφορετικά νοικοκυριά.
• Στις 16 Δεκεμβρίου έγινε Χριστουγεννιάτικη γιορτή στο υπουργείο Μεταφορών, με τον υπουργό Γκραντ Σαπς να κατηγορείαι ότι «έπινε και χόρευε» την ημέρα που το Λονδίνο εισήλθε ουσιαστικά σε νέο lockdown, σύμφωνα με τη Daily Mirror. Σύμφωνα με την εφημερίδα στο πάρτι συμμετείχαν περίπου 10 άτομα. Το υπουργείο Μεταφορών ζήτησε συγγνώμη για την πραγματοποίηση της «ακατάλληλης» εκδήλωσης αλλά ο Σαπς επέμεινε μέσω ενός εκπροσώπου ότι «δεν είχε καμία απολύτως ιδέα» για τη συγκέντρωση και ότι δεν προσκλήθηκε.
• Άλλο ένα χριστουγεννιάτικο πάρτι φέρεται να έλαβε χώρα στις 17 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με τους Times, με τη συμμετοχή υπουργών, στο γραφείο του Case. Η εκδήλωση έγινε σε μια εποχή που η συνάντηση ατόμων από διαφορετικά νοικοκυριά για κοινωνικούς λόγους απαγορευόταν στο Λονδίνο.
• Χριστουγεννιάτικα πάρτι έγιναν και στις 18 Δεκεμβρίου, με τη συμμετοχή περίπου 40 μελών της ομάδας του Τζόνσον και του επικοινωνιακού του επιτελείου, ενώ στο Λονδίνο ήταν ήδη σε ισχύ αυστηρά μέτρα. Ο Τζόνσον, ο οποίος δεν παρευρέθηκε στη συγκέντρωση, είπε στη Βουλή των Κοινοτήτων μετά την αποκάλυψη της ιστορίας ότι «όλες οι οδηγίες τηρήθηκαν πλήρως». Ο εκπρόσωπός του αργότερα αρνήθηκε ότι είχε γίνει πάρτι. Ο συγκεκριμένος ισχυρισμός υπονομεύτηκε όταν μια από τους συμβούλους του Τζόνσον, η Allegra Stratton, εθεάθη να αστειεύεται με έναν άλλο σύμβουλο σχετικά με «ένα χριστουγεννιάτικο πάρτι της Ντάουνινγκ Στριτ το βράδυ της Παρασκευής».  Η Stratton παραιτήθηκε μερικές μέρες μετά την κυκλοφορία σχετικού βίντεο.