«Ευρωπαίοι ηγέτες με απέτρεπαν να ασχοληθώ με το ελληνικό ζήτημα»

Το ελληνικό ζήτημα, η προσφυγική κρίση και το Brexit ήταν κάποιες από τις σημαντικές προκλήσεις που κλήθηκε να αντιμετωπίσει η απερχομένη Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με τον προέδρό της, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος απηύθυνε την αποχαιρετιστήρια ομιλία του στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο.

Ο ίδιος παρουσίασε ως «επιτυχία» της Κομισιόν τη διαχείριση του «ανησυχητικού θέματος» με τη χώρα μας υποστηρίζοντας ότι ξαναέδωσε «στην Ελλάδα την αξιοπρέπεια που της αρμόζει» αφού για μεγάλο διάστημα είχε πληγεί η αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού.

Ενθυμούμενος τις «μακρές νύχτες» που πέρασε με τις ελληνικές κυβερνήσεις Σαμαρά και Τσίπρα δήλωσε πως «πολλές ήταν οι κυβερνήσεις που δεν ήθελαν η Επιτροπή να εμπλακεί. Με έπαιρναν τηλέφωνο οι ηγέτες και μου έλεγαν να ασχοληθώ με τα θέματά μου και να αφήσω τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να ασχοληθούν με το ελληνικό πρόβλημα. 

»Εγώ πίστευα αφελώς ότι θα πρέπει να σεβαστούμε τις συνθήκες που λένε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι επιφορτισμένη με την προστασία των γενικών συμφερόντων της Ένωσης», τόνισε για προσθέσει ότι «και ήταν προς το συμφέρον της Ε.Ε. να αποφευχθεί η διάλυση της ευρωζώνης».

Ο απερχόμενος πρόεδρος της Επιτροπής αναφέρθηκε στο επενδυτικό πακέτο Γιούνκερ, το οποίο -όπως είπε- ξεπέρασε τα 430 δισ. και δημιούργησε πάνω από ένα εκταμμύριο θέσεις εργασίας. Επίσης, σημείωσε ότι η Επιτροπή του κατάφερε να εισαγάγει μια πιο ευέλικτη ανάγνωση του Συμφώνου Σταθερότητας, παρά τις αντιδράσεις πολλών κυβερνήσεων.

«Επιτυχίες και αποτυχίες»

Εν είδει απολογισμού της τελευταίας πενταετίας, ο Γιούνκερ αναφέρθηκε στις επιτυχίες και τις αποτυχίες της Επιτροπής του, σημειώνοντας, κατ' αρχάς ότι το 2014 που ανέλαβε καθήκοντα η Ευρώπη ήταν «ευάλωτη», ταλανιζόταν από διάφορες «ρήξεις» και «δεν ήταν ιδιαίτερα αγαπητή». 

«Προσπάθησα να στήσω μια πολιτική Ευρωπαϊκή Επιτροπή» ισχυρίστηκε αναφέροντας ότι όλοι οι επίτροποι που επέλεξε ήταν εκλεγμένοι είτε σε ευρωπαϊκό είτε σε εθνικό επίπεδο.

Σε ό,τι αφορά το προσφυγικό, σημείωσε ότι ναι μεν η Ευρώπη κατάφερε να αντιμετωπίσει το ζήτημα και να σώσει εκατοντάδες χιλιάδες ζωές αλλά ο απολογισμός θα ήταν καλύτερος εάν δεν υπήρχαν οι διαφωνίες στο Συμβούλιο των κρατών-μελών. «Σε πολλά κράτη-μέλη επικράτησε η εσωτερική πολιτική έναντι της αρχής της αλληλεγγύης», σημείωσε.

Τέλος, κάνοντας λόγο για κάποιες «αποτυχίες», δηλαδή για κάποιες προσπάθειες που δεν απέδωσαν καρπούς, αναφέρθηκε στη μη επανένωση της Κύπρου, στη μη επίτευξη συμφωνίας με την Ελβετία και στη μη ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης. 

Για το τελευταίο, σημείωσε ότι δεν ήταν ευθύνη της Επιτροπής, αλλά καθυστερεί εξαιτίας της έλλειψης προσπαθειών από τα κράτη-μέλη. Υπογράμμισε, δε, την ανάγκη να θεσπιστεί η ευρωπαϊκή εγγύηση καταθέσεων, υποστηρίζοντας πως «χωρίς τραπεζική ένωση, δεν υπάρχει νομισματική ένωση».

Κλείνοντας δήλωσε «περήφανος» που αποτέλεσε τα τελευταία πέντε χρόνια ένα «μικρό κομμάτι» σε κάτι «μεγαλύτερο και πιο σημαντικό» και ότι «πρέπει να συνεχίσουμε να μαχόμαστε υπέρ της Ευρώπης και κατά του ηλίθιου εθνικισμού». «Ζήτω η Ευρώπη», αναφώνησε ο Ζ.Κ. Γιούνκερ, κατεβαίνοντας από το βήμα.

Ευχαριστίες και επικρίσεις

Την θητεία του Γιούνκερ σχολίασαν με τη σειρά τους οι επικεφαλής των πολιτικών ομάδων των ευρωπαϊκών κομμάτων. Πρώτος, ο επικεφαλής της ευρωομάδας του ΕΛΚ, Μάνφρεντ Βέμπερ, ευχαρίστησε τον απερχόμενο πρόεδρο για το έργο του, σημειώνοντας ότι πάνω απ' όλα αγωνίστηκε για τη «δημοκρατική Ευρώπη» και για τη συμφιλίωση μεταξύ των διαφορετικών μερών, μέσα από «σωστούς συμβιβασμούς». 

Όπως υποστήριξε, κατάφερε η Ε.Ε. να λύσει πολλά προβλήματα τα τελευταία χρόνια και τώρα η Ευρώπη είναι σε καλύτερη θέση, με περισσότερες θέσεις εργασίας, με νέες εμπορικές συμφωνίες, έχοντας προσφέρει βοήθεια στην Αφρική και έχοντας αντιμετωπίσει το Brexit.

Επίσης, σημείωσε πως χάρη στο Ζ. Κ. Γιούνκερ έγινε σαφές σε όλους πως πίσω από τους κανόνες και συγκεκριμένα όσον αφορά την εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας σε χώρες όπως η Ελλάδα ή η Ιταλία, υπάρχουν «άνθρωποι» κάτι που πρέπει να γίνεται «σεβαστό» και να λαμβάνεται «σοβαρά» υπόψη.

Από την πλευρά της, η Ιράτε Γκαρσία Περέζ, επικεφαλής της ευρωομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, δήλωσε πως οι προσπάθειες της απερχόμενης Επιτροπής για αποστασιοποίηση από τη λιτότητα ή για ενδυνάμωση της αλληλεγγύης στο προσφυγικό είχαν τη στήριξή της ομάδας της, ωστόσο «έμειναν στα μισά». Όπως είπε, η Επιτροπή πολλές φορές παρουσίασε φιλόδοξα σχέδια, που όμως σκόνταφταν στην έλλειψη βούλησης από τη μεριά των κρατών-μελών.

Εκπροσωπώντας τους Φιλελευθέρους, ο επικεφαλής της ομάδας Renew Europe, Ντάτσιαν Τσιόλος μίλησε επίσης με επαινετικά λόγια για τη θητεία του Γιούνκερ, λέγοντας πως πέτυχε πολλά όσον αφορά κυρίως την «ευρωπαϊκή ενότητα» καθώς απέτρεψε τους αντιευρωπαίους να πετύχουν αυτό που ήθελαν. Αναφέρθηκε επίσης σε ένα παράδειγμα της αποτελεσματικότητας της Ευρώπης που είναι το σχέδιο Γιούνκερ, το οποίο στήριξε πολλές επιχειρήσεις και απέδειξε ότι η Ευρώπη μπορεί να δρομολογήσει καινοτόμα προγράμματα.

Σκληρή κριτική απέσπασε ο Γιούνκερ από το εκπρόσωπο του κόμματος Ταυτότητας και Ελευθερίας, της Μαρίν Λεπέν, ο οποίος σημείωσε ότι άφησε την Ευρώπη χειρότερη από ό,τι την βρήκε, πιο «διαιρεμένη και αδύναμη» και ότι η θητεία του ήταν η «χειρότερη των τελευταίων ετών».

Κριτική ως προς την κοινωνική πολιτική της Ε.Ε. άσκησε η ευρωομάδα της Αριστεράς, ενώ οι Πράσινοι σημείωσαν πως το έργο της απερχόμενης Επιτροπής είχε αρκετά θετικά σημεία αλλά χρειάζεται περαιτέρω προσπάθεια ειδικά όσον αφορά την κλιματική πολιτική.