Σάλος για την απόφαση Τζόνσον να «κόψει» την ελεύθερη κίνηση πολιτών μετά το Brexit

Πολύ σοβαρές αντιδράσεις έχει προκαλέσει η δήλωση του Μπόρις Τζόνσον ότι την επομένη ενός Brexit χωρίς συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Λονδίνο θα σταματήσει αμέσως την ελεύθερη κυκλοφορία Ευρωπαίων πολιτών.

Εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης, υιοθετώντας πολύ σκληρότερη στάση από αυτής που εξέφραζε η κυβέρνηση της Τερέζα Μέι, δήλωσε τη Δευτέρα ότι «η ελεύθερη κυκλοφορία όπως υφίσταται σήμερα θα τελειώσει στις 31 Οκτωβρίου όταν το Ηνωμένο Βασίλειο εγκαταλείψει την Ε.Ε. Για παράδειγμα, θα εισαγάγουμε αμέσως πιο αυστηρούς κανόνες όσον αφορά την εγκληματικότητα για τα άτομα που εισέρχονται στο Ηνωμένο Βασίλειο».

Επίσης είπε ότι οι άλλες άμεσες αλλαγές εν όψει της εφαρμογής ενός νέου συστήματος μετανάστευσης «βρίσκονται υπό επεξεργασία», στο πλαίσιο του στόχου του Μπόρις Τζόνσον να εισαγάγει ένα πόιντ σύστεμ κατά τα πρότυπα της Αυστραλίας.

Η ελευθερία κυκλοφορίας, σύμφωνα με τους κανόνες της Ε.Ε.,  επιτρέπει στους Ευρωπαίους πολίτες να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στις χώρες-μέλη της και είναι μία από τις τέσσερις βασικές ελευθερίες της ελεύθερης αγοράς, μαζί με την ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων, αγαθών και υπηρεσιών.

Η πρώτη αντίδραση ήρθε από την ένωση 3million, που προασπίζεται τα συμφέροντα των περίπου 3,6 εκατομμυρίων Ευρωπαίων πολιτών που κατοικούν στο Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία μέσω Twitter αντέδρασε χαρακτηρίζοντας το μέτρο «ανεύθυνο» και σημειώνοντας ότι «θα ανοίξει την πόρτα σε γενικευμένες διακρίσεις».

Η βρετανική κυβέρνηση αναφέρει ότι στα τέλη Ιουλίου, τουλάχιστον ένα εκατομμύριο Ευρωπαίοι είχαν αποκτήσει καθεστώς «μόνιμου κατοίκου» προκειμένου να εξακολουθήσουν να διαμένουν στη χώρα μετά το Brexit και θεωρητικά όσοι ζουν εκεί με αυτό το καθεστώς δεν θα επηρεαστούν, αλλά θα μπορούν να παραμείνουν στη χώρα ανανεώνοντας την άδεια παραμονής σύμφωνα με τον νόμο.

Ωστόσο υπάρχουν πολλοί που ακόμη η αίτησή τους δεν έχει ολοκληρωθεί και βρίσκεται σε καθεστώς επεξεργασίας. Σοβαρές ανησυχίες υπάρχουν επίσης για όσους βρίσκονται στο Ηνωμένο Βασίλειο για λόγους υγείας ή εργασίας και πώς θα αντιμετωπιστούν αν χρειαστεί να ταξιδέψουν στο εξωτερικό και τι έγγραφα θα πρέπει να επιδεικνύουν για να αποδεικνύουν το καθεστώς τους. Άλλα στοιχεία που δεν διευκρινίζονται είναι τι θα γίνει με τους φοιτητές που σπουδάζουν εκεί και με τα δίδακτρα που καταβάλλουν στα βρετανικά πανεπιστήμια. 

Ωστόσο η ανακοίνωση της Ντάουνινγκ Στριτ έχει προκαλέσει τόσο σύγχυση όσο και αγωνία για το τι τους επιφυλάσσει το μέλλον, ειδικά μετά τη διαρροή ότι η κυβέρνηση προτίθεται να εφαρμόσει πολύ αυστηρά το μέτρο.

Σύμφωνα με τον συνιδρυτή της 3million, Νίκολας Χάτον, «το να διακοπεί η ελευθερία κίνηση των Ευρωπαίων πολιτών χωρίς να υπάρχουν νομικές δικλίδες για τους πολίτες που ακόμη δεν έχουν λάβει το καθεστώς του μόνιμου κατοίκου σημαίνει ότι εκατομμύρια νόμιμοι πολίτες θα χάσουν το καθεστώς τους μέσα σε μία νύχτα».

Από την πλευρά της η Στέφανι Νταγούντ, εκπρόσωπος Τύπου της οργάνωσης μεταναστών Imix, τόνισε ότι ο φόβος είναι ότι «θα επιβληθεί ένα εχθρικό περιβάλλον στους πολίτες της Ε.Ε. που ζουν νόμιμα στη χώρα. Δεν υπάρχει πρόβλεψη για όσους βρίσκονται ήδη στη Βρετανία και όσους θα έρθουν μετά την 1η Νοεμβρίου».

Και τονίζει ότι θα πρέπει οι εργοδότες, ή το σύστημα υγείας ή οι ενοικιαστές να ελέγχουν «αν κάποιος έχει το δικαίωμα να βρίσκεται εδώ ή όχι. Η ανακοίνωση αυτή είναι τροφή για τους χειρότερους φόβους των πολιτών της Ε.Ε. που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο».

Χάος και στην κυβέρνηση

Το υπουργείο Εσωτερικών της Βρετανίας κάλεσε τους πολίτες της Ε.Ε. να κάνουν το συντομότερο αίτηση να αποκτήσουν το καθεστώς του μόνιμου κατοίκου, ωστόσο δεν διευκρινίζει πώς θα ελέγχει ποιοι και αν έχουν δικαίωμα να ταξιδεύουν στο εξωτερικό, χωρίς να κινδυνεύουν να εγκλωβιστούν στα σύνορα αν ταξιδέψουν στο εξωτερικό.

Το αίσθημα χάους που φαίνεται πάντως ότι επικρατεί και στην ίδια την κυβέρνηση είναι ότι εκπρόσωπος του υπουργείου δήλωσε ότι σύντομα θα δοθούν διευκρινίσεις και λεπτομέρειες για το μέτρο, λέγοντας ότι έως το τέλος του 2020 οι Ευρωπαίοι πολίτες θα μπορούν να κάνουν αίτηση για το καθεστώς του μόνιμου κατοίκου.

Επίσης, ανώτατη κυβερνητική πηγή δήλωσε ότι «κανείς δεν μπορεί να πιστεύει ότι θα εφαρμοστεί ένα τιμωρητικό καθεστώς» και ότι «η αλλαγή στόχο έχει να δώσει ένα συμβολικό μήνυμα προς τους πολίτες που ψήφισαν υπέρ του Brexit διότι δεν ήθελαν την ελεύθερη κίνηση ξένων πολιτών στη χώρα».

Και συμπλήρωσε ότι «ο πρωθυπουργός και η υπουργός Εσωτερικών Πρίτι Πατέλ πιστεύουν ότι η διακοπή της ελεύθερης κίνησης πολιτών είναι ουσιαστικό βήμα για να αποκτήσει η χώρα τον πλήρη έλεγχο. Βέβαια» παραδέχθηκε, «ο χρόνος είναι περιορισμένος και ίσως να μην φαίνεται το μέτρο πολύ διαφορετικό από αυτό που προωθούσε η προηγούμενη κυβέρνηση».

Εργατικοί: Κίνδυνος λάθος απελάσεων και διώξεων

Το Εργατικό Κόμμα από την πλευρά, συντασσόμενο με τις οργανώσει δικαιωμάτων των μεταναστών στη Βρετανία, προειδοποίησε ότι με το μέτρο που εξήγγειλε η κυβέρνηση Τζόνσον είναι πολύ σοβαρός ο κίνδυνος να σκάσει ακόμη ένα σκάνδαλο σαν την υπόθεση Windrush, που αποκαλύφθηκε το 2018 και αφορούσε τις παράνομες διώξεις, συλλήψεις και απειλές για απέλαση Βρετανών πολιτών κυρίως από χώρες της Καραϊβικής που ζούσαν νόμιμα στη Βρετανία, έχοντας εγκατασταθεί εκεί πριν από το 1973. Οι άνθρωποι αυτοί ανήκουν στη λεγόμενη Γενιά Windrush, από το όνομα του πλοίου που τους έφερνε στη χώρα.

Η Νταϊάν Άμποτ, σκιώδης υπουργός Εσωτερικών, δήλωσε στο BBC ότι όσοι πολίτες δεν προλάβουν να πάρουν το καθεστώς του μόνιμου κατοίκου θα έχουν την ίδια τύχη με τη Γενιά Windrush, ενώ τόνισε ότι αυτή η «απότομη απόφαση» είναι «χαρακτηριστική όλων όσων κάνει ο Μπόρις Τζόνσον όσον αφορά το Brexit», πράγμα που θα οδηγήσει «τη Βρετανία στην καταστροφή».