Μελλοθάνατος μεν, χρήσιμος δε

Για πολλούς ήταν ο βέβαιος διάδοχος του Μουαμάρ Καντάφι στην εξουσία, αν και ο ίδιος έλεγε πως η Λιβύη «δεν είναι αγρόκτημα, ώστε να την κληρονομήσει κάποιος». Η ώρα και της δικής του πτώσης δεν άργησε να έρθει, μετά το ξέσπασμα της εξέγερσης το 2011, τους ΝΑΤΟϊκούς βομβαρδισμούς και τον φρικαλέο θάνατο του πατέρα του στα χέρια όχλου ενόπλων στη Σύρτη.

Εκτοτε υπήρξε ο υπ’ αριθμόν ένα καταζητούμενος στην πατρίδα του και το μόνο μέλος της μεγάλης οικογένειας Καντάφι που παρέμεινε σε λιβυκό έδαφος. Ο -μελλοθάνατος πια- Σαΐφ αλ Ισλάμ Καντάφι, «το ξίφος του Ισλάμ», όπως μεταφράζεται το όνομά του, δεν γλίτωσε την αιχμαλωσία, τη στιγμή που η χώρα βυθιζόταν όλο και βαθύτερα στο χάος, την τρομοκρατία και τον εμφύλιο μεταξύ αντιμαχόμενων πολιτοφυλακών και... κυβερνήσεων.

Με υψηλές γνωριμίες

Ο 43χρονος δευτερότοκος γιος του Λίβυου δικτάτορα αποτελούσε πάντα μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, διατηρώντας στενές επαφές με ξένους ηγέτες και γαλαζοαίματους τη «χρυσή» περίοδο που ο πατέρας του ήταν ακόμα «εκλεκτός» της Δύσης. Ο ίδιος δήλωνε προσωπικός φίλος του Τόνι Μπλερ και του Αλβέρτου του Μονακό, συναναστρεφόταν συχνά-πυκνά τη βρετανική βασιλική οικογένεια στο παλάτι του Μπάκιγχαμ και το κάστρο του Ουίνδσορ, ενώ φέρεται να είχε μεσολαβήσει στο κλείσιμο συμφωνίας για πώληση γαλλικών όπλων στο λιβυκό καθεστώς, κατά τη συνάντησή του με τον Νικολά Σαρκοζί στην Τρίπολη το 2007. Τον επόμενο χρόνο επισκεπτόταν την -υπουργό Εξωτερικών τότε- Κοντολίζα Ράις στην Ουάσινγκτον για να συζητήσουν την «εμβάθυνση» των σχέσεων ΗΠΑ-Λιβύης.

Παρά το σκάνδαλο λογοκλοπής και παχυλής αμοιβής σε συγγραφείς-«φαντάσματα», που κατηγορήθηκαν ότι έγραψαν τη διδακτορική του διατριβή στο London School of Economics με θέμα την κοινωνία των πολιτών (!), ο Σαΐφ αλ Ισλάμ θεωρούνταν «μεταρρυθμιστής» και ανοιχτός σε θέματα «εκδημοκρατισμού». Ωστόσο η πίστη στον πατέρα του ώς την ύστατη στιγμή οδήγησε στην προδοσία και την κινηματογραφική του σύλληψη στην έρημο από την ένοπλη πολιτοφυλακή της βορειοδυτικής, ορεινής πόλης Ζιντάν τον Νοέμβρη του 2011, στην απόπειρά του να το σκάσει από τη χώρα μέσα σε καραβάνι Βεδουίνων.

Διαπραγματευτικό χαρτί

Εκεί παραμένει κρατούμενος μέχρι σήμερα ως «διαπραγματευτικό χαρτί» των απαγωγέων του, που είχαν πρωτοστατήσει στις μάχες κατά του καθεστώτος και έχουν συνασπιστεί πια με την -αναγνωρισμένη από τη διεθνή κοινότητα- κυβέρνηση στο Τομπρούκ της ανατολικής Λιβύης.

Η πολιτοφυλακή της Ζιντάν δεν αναγνωρίζει ούτε την αντίπαλη κυβέρνηση ισλαμιστών στην Τρίπολη ούτε τα δικαστήριά της, όπως αυτό που καταδίκασε χθες ερήμην τον Σαΐφ αλ Ισλάμ κι άλλους οχτώ ανώτατους αξιωματούχους του πατέρα του, όπως τον πρώην επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών Αμπντούλα αλ Σενούσι και τον πρώην πρωθυπουργό Αλ Μπαγκντάντι Αλί αλ Μαχμούντι, σε θάνατο από εκτελεστικό απόσπασμα, με τις κατηγορίες -μεταξύ άλλων- της στρατολόγησης μισθοφόρων, της υποκίνησης δολοφονιών και βιασμών και της οργανωμένης καταστολής αντικαθεστωτικών διαδηλώσεων με πυρά και ωμή βία.

Τόσο η μαζική δίκη στην Τρίπολη που ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2014 όσο και οι καταδίκες σε θάνατο (με δικαίωμα έφεσης) καταγγέλθηκαν ως αδιαφανείς και άδικες από οργανώσεις υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εξαιτίας συστηματικής παρεμπόδισης των κατηγορουμένων να συναντηθούν με δικηγόρους και έλλειψης ανεξαρτησίας δικαστών και εισαγγελέων. Μάταια το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης ζητά την έκδοση του υιού Καντάφι, έχοντας απαγγείλει εναντίον του κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Οι πολιτοφύλακες της Ζιντάν αρνούνται να τον δώσουν για τον ίδιο λόγο που θεωρείται απίθανο να τον εκτελέσουν: συνεχίζει να τους είναι εξαιρετικά πολύτιμος...