Η θανάσιμη υποστελέχωση των ψυχιατρικών κλινικών

Το περιστατικό της επίθεσης, τα ξημερώματα της Τετάρτης, ενός 47χρονου νοσηλευόμενου στο 10ο Ψυχιατρικό Τμήμα Οξέων Περιστατικών, με ένα κομμάτι γυαλί που είχε σπάσει από καθρέφτη, σε μία 44χρονη που νοσηλευόταν μόλις λίγες ώρες στο Δαφνί, η οποία πέθανε ακαριαία, προστίθεται στη λίστα των συμβάντων που καταγράφονται στα ψυχιατρεία και στα ψυχιατρικά τμήματα των γενικών νοσοκομείων και αποτυπώνουν το αδιέξοδο της κατάστασης στην οποία έχει οδηγηθεί η δημόσια υγεία.

Ελλείψεις

Τα τμήματα που σταθερά ξεχειλίζουν από ψυχιατρικούς ασθενείς -30, 35, 40 (!)-, ακόμα και σε ράντζα, όλου του φάσματος της ψυχοπαθολογίας, σε συνδυασμό με τις τρομακτικές ελλείψεις σε προσωπικό που δεν φτάνουν να καλύψουν ούτε τις ανάγκες των προβλεπόμενων ασθενών, δημιουργούν μία συνθήκη αντιθεραπευτική για τους νοσηλευόμενους, εφιαλτική για τους εργαζόμενους και εν τέλει επικίνδυνη για όλους.

Ξεπερνούν το 50% των οργανικών θέσεων τα κενά σε προσωπικό στα ψυχιατρικά νοσοκομεία και τα ψυχιατρικά τμήματα των γενικών νοσοκομείων της χώρας, λέει μιλώντας στην «Εφ.Συν.» ο Μιχάλης Γιαννάκος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων Δημοσίων Νοσοκομείων (ΠΟΕΔΗΝ), και κάνει λόγο για «προσλήψεις με το σταγονόμετρο την ώρα που οι αποχωρήσεις δεν σταματούν».

«Σήμερα φιλοξενούνται σε κάθε ψυχιατρική κλινική 30-35 άτομα, ίσως και παραπάνω. Πέρα από τα κρεβάτια, υπάρχουν και ράντζα. Το προσωπικό είναι ελάχιστο: 2 νοσηλευτές από το απόγευμα και μετά και 4-5 το πρωί. Με τέτοια έλλειψη προσωπικού δεν μπορούμε να μιλήσουμε ούτε για θεραπεία ούτε για φροντίδα του ασθενούς», επισημαίνει στην «Εφ.Συν.» ο Γιάννης Αλεξάκης, δικηγόρος, μέλος της Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές.

«Λευκά κελιά»

«Ο ασθενής είχε διαπράξει κι άλλη ανθρωποκτονία κατά μιας 65χρονης στην οποία επιτέθηκε με ένα στιλό και ξύλινα μαχαιροπίρουνα τον Αύγουστο του ’23, ενώ νοσηλεύονταν και οι δύο στην Ψυχιατρική Κλινική του Γενικού Νοσοκομείου Κέρκυρας», μας λέει ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ και εκτιμά ότι περισσότερα από 200 άτομα που υπάγονται στο άρθρο 69 του Ποινικού Κώδικα νοσηλεύονται στα Ψυχιατρεία. «Το ζήτημα είναι αν οι άνθρωποι αυτοί πρέπει να νοσηλεύονται με άλλους ασθενείς», μας λέει ο Μ. Γιαννάκος.

Ετσι, επανέρχεται στο προσκήνιο το ερώτημα «ποινή ή θεραπεία;» για τους «ακαταλόγιστους» ψυχικά ασθενείς, με την κυβέρνηση να τάσσεται αναφανδόν υπέρ της ίδρυσης δικαστικού ψυχιατρείου και την ανάληψη των ασθενών αυτών από το δικαστικό/σωφρονιστικό σύστημα, διατυπώνοντας την άποψη ότι οι ασθενείς αυτοί δεν έχουν καμία θέση στις μονάδες ψυχικής υγείας του ΕΣΥ, αλλά χρειάζονται «ειδικούς χώρους», διαβαθμισμένης ή μη επικινδυνότητας, σε κάθε περίπτωση πάντως εκτός συστήματος ψυχικής υγείας.

«Τμήμα κρατουμένων», όπως ονομαζόταν στη δεκαετία του ’80, «τμήμα ακαταλογίστων» και «δικαστικό ψυχιατρείο» είναι τρεις όροι για το ίδιο πράγμα. Ο τρίτος αποτελεί το πιο σύγχρονο «σερβίρισμα» του εν λόγω τμήματος, με τα ίδια δομικά και λειτουργικά στοιχεία του αλήστου μνήμης τμήματος που, στα τέλη της δεκαετίας του ’80, γιατροί και γενικότερα το προσωπικό του ΨΝΑ είχαν διεκδικήσει και, εν τέλει, καταφέρει να κλείσει.

Ηδη το νομοσχέδιο του υφυπουργού Υγείας Δ. Βαρτζόπουλου που ψηφίστηκε πρόσφατα βάζει ταφόπλακα στον δημόσιο χαρακτήρα του ευαίσθητου χώρου της ψυχικής Υγείας, πρόληψης και απεξάρτησης προβλέπει και τη δημιουργία 5-6 δικαστικών ψυχιατρείων -περισσότερων από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ανά τη χώρα για τους «ακαταλόγιστους» ψυχικά ασθενείς, προβλέποντας και σε αυτά την αντιεπιστημονική συνθήκη του στοιβάγματος των ασθενών με 20 κλίνες ανά δωμάτιο!

«Δεν υπάρχει ζήτημα, πλην ειδικών περιπτώσεων», ξεκαθαρίζει ο Γ. Αλεξάκης και δηλώνει κατηγορηματικά: «Μπορούν τα άτομα που έχουν καταδικαστεί με το άρθρο 69 να είναι μαζί με άλλους νοσηλευόμενους για όσο χρονικό διάστημα το απαιτεί η κατάσταση της ψυχικής τους υγείας, με επαρκές και καταρτισμένο προσωπικό και σαφώς λιγότερους νοσηλευόμενους - έως 15 ασθενείς ανά κλινική».