Το εμβόλιο AstraZeneca αποσύρθηκε, τα ερωτήματα φουντώνουν

Ολοι θέλουμε να μάθουμε γιατί το εμβόλιο που πήρε άδεια με την ένδειξη του επείγοντος της πανδημίας στην εκπνοή του 2020 στη Μεγάλη Βρετανία και στη συνέχεια κυκλοφόρησε περισσότερες από 2,5 δισεκατομμύρια δόσεις σε περισσότερες από 170 χώρες παγκοσμίως ζητάει, τρία χρόνια αργότερα, να σταματήσει η διαδικασία αδειοδότησής του από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) και ο τελευταίος ικανοποιεί το αίτημα.

Διότι θυμίζουμε πως κανένα εμβόλιο κατά Covid-19 δεν έχει λάβει κανονική άδεια. Ολα, μηδενός εξαιρουμένου, έχουν λάβει, κυκλοφορούν και διατίθενται μέχρι και σήμερα με Αδεια Χρήσης Εκτακτης Ανάγκης (EUA), έναν μηχανισμό -σύμφωνα με τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων- «που διευκολύνει τη διαθεσιμότητα και τη χρήση ιατρικών αντιμέτρων, συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων, κατά τη διάρκεια καταστάσεων έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία, όπως η τρέχουσα COVID-19».

Η εξήγηση

Η αίτηση της εταιρείας για την απόσυρση του εμβολίου υποβλήθηκε στις 5 Μαρτίου και τέθηκε σε ισχύ στις 7 Μαΐου, σύμφωνα με την εφημερίδα «Telegraph», η οποία ανέφερε πρώτη την εξέλιξη. Η εταιρεία δήλωσε επίσης ότι θα προχωρήσει στην απόσυρση των αδειών κυκλοφορίας του εμβολίου Vaxzevria εντός της Ευρώπης, σύμφωνα με το «Reuters», «καθώς έκτοτε έχουν αναπτυχθεί πολλαπλά εμβόλια COVID-19 που στοχεύουν σε νέες παραλλαγές του ιού, υπάρχει πλεόνασμα διαθέσιμων επικαιροποιημένων εμβολίων», προσθέτοντας ότι αυτό οδήγησε σε μείωση της ζήτησης για το Vaxzevria, το οποίο δεν παρασκευάζεται και δεν παρέχεται πλέον.

Την είδηση επιβεβαιώνει ο Δημήτρης Κούβελας, καθηγητής Κλινικής Φαρμακολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ο τέως πρόεδρος της Επιτροπής Αξιολόγησης Φαρμάκων (HTA) του υπουργείου Υγείας και μέλος της Επιτροπής Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA), μιλάει στην «Εφ.Συν.» και λέει πως «είναι αλήθεια ότι πριν από ένα μήνα η AstraZeneca έκανε αίτηση να σταματήσει η διαδικασία αδειοδότησης του εμβολίου της κατά του Covid-19. Η αίτηση έγινε αποδεκτή και έτσι σήμερα είναι σαν να μην υπήρξε ποτέ το εμβόλιο», εξηγώντας ότι από τη στιγμή που δεν θα πάρει άδεια το εμβόλιο δεν θα συνεχίσει η συλλογή στοιχείων γύρω από τα χαρακτηριστικά του, μεταξύ των οποίων τα οφέλη και τις πιθανές παρενέργειες.

Ακαταδίωκτο

Με τον τρόπο αυτό, μας λέει, «η εταιρεία απαλλάσσεται και από την οποιαδήποτε δίωξη από πολίτες που βίωσαν παρενέργειες».

Αυτό ισχύει για όλα τα εμβόλια, τονίζει, «οι εταιρείες δεν φέρουν καμία ευθύνη, αφού δεν είχαν και δεν έχουν ακόμα λάβει άδειες χορήγησης». Και ποιος φέρει την ευθύνη; Οι κυβερνήσεις που τα έκαναν υποχρεωτικά, όπως στη δική μας περίπτωση, ή θα μετακυλιστεί η ευθύνη στον καθένα μας, θα γίνει ατομική;

«Σύμφωνα με ανεξάρτητες εκτιμήσεις, μόνο κατά το πρώτο έτος χρήσης του εμβολίου σώθηκαν πάνω από 6,5 εκατομμύρια ζωές και παρασχέθηκαν πάνω από 3 δισεκατομμύρια δόσεις παγκοσμίως», αναφέρει στην ανακοίνωσή της η εταιρεία και προσθέτει: «Οι προσπάθειές μας έχουν αναγνωριστεί από κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο και θεωρούνται ευρέως ως κρίσιμο στοιχείο για τον τερματισμό της παγκόσμιας πανδημίας. Τώρα θα συνεργαστούμε με τις ρυθμιστικές αρχές και τους εταίρους μας για να ευθυγραμμιστούμε σε μια σαφή πορεία προς τα εμπρός για να ολοκληρώσουμε αυτό το κεφάλαιο και τη σημαντική συμβολή μας στην πανδημία της Covid-19».

Σύμφωνα με δημοσιεύματα των βρετανικών μέσων ενημέρωσης, η αγγλοσουηδική φαρμακοβιομηχανία έχει προηγουμένως παραδεχθεί σε δικαστικά έγγραφα ότι το εμβόλιο προκαλεί παρενέργειες, όπως θρόμβους αίματος και χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων. «Οι θρομβώσεις, όπως και τα εγκεφαλικά, οι καρδιαγγειακές εμβολές, τα πνευμονικά οιδήματα, είναι όλα αποτελέσματα φλεγμονών στα αγγεία, μία από τις όχι συχνές αλλά σοβαρές παρενέργειες των εμβολίων, μαζί με τις σοβαρές νευρολογικές παρενέργειες, όπως είναι το σύνδρομο Guillain-Barré», εξηγεί ο Δ. Κούβελας.

Στην Ελλάδα

Στη χώρα μας το εμβόλιο Πανεπιστημίου Οξφόρδης-AstraZeneca άνοιξε για όλες τις ηλικίες - άτομα ηλικίας 18 μέχρι και 64 ετών - στις 15 Φεβρουαρίου 2021. Το μεσοδιάστημα μεταξύ πρώτης και δεύτερης δόσης ήταν 12 εβδομάδες. Η τεχνολογία με την οποία αναπτύχθηκε το εμβόλιο Πανεπιστημίου Οξφόρδης-AstraZeneca ήταν γνωστή: «Παίρνουμε τον ιό και τον αδρανοποιούμε βγάζοντας το γενετικό του υλικό. Δίνουμε μόνο τις πρωτεΐνες, το ανοσοποιητικό σύστημα τις αναγνωρίζει σαν ιό και βγάζει ο οργανισμός τα αντισώματα. Επειδή ο κορονοϊός ήρθε ξαφνικά και ήθελαν να κάνουμε γρήγορα ανοσία, δοκιμάσανε δύο κομμάτια του ιού για να πετύχουν το ίδιο αποτέλεσμα.

Πήραν λοιπόν αυτό το “χιμαιρικό” αποτέλεσμα (από τη Χίμαιρα, μυθικό πλάσμα με χαρακτηριστικά πολλών διαφορετικών ζώων) και είδαν ότι κάνει καλή αντιγονικότητα σε ποσοστό περίπου 70%», μας λέει ο καθηγητής Κλινικής Φαρμακολογίας του ΑΠΘ.

«Το γεγονός ότι είναι γνωστή δεν μας καθησυχάζει», υπογραμμίζει ο Δημήτρης Κούβελας, «δεδομένου ότι μπαίνει στο γονιδίωμα (DNA), υπάρχει δηλαδή στα κύτταρα μας». Γι’ αυτό, επισημαίνει, «είναι σημαντική η φαρμακοεπαγρύπνηση, η οποία όμως τώρα σταματάει για το εμβόλιο Πανεπιστημίου Οξφόρδης-AstraZeneca, δεν θα ολοκληρωθεί ποτέ η μελέτη του εμβολίου». Τι είναι η φαρμακοεπαγρύπνηση; Η αναφορά των περιστατικών για κάθε φάρμακο, εμβόλιο κοκ., που πριν από έξι χρόνια υιοθετήθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Προβλέπει τη συμπλήρωση και αποστολή κίτρινης κάρτας όχι μόνο από τον γιατρό αλλά και από τον ασθενή. «Χρειάζεται όμως ακόμα δουλειά στη χώρα μας», επισημαίνει.