Ο Παπαδημητρίου... ακυρώνει το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ

Το πέτυχε και αυτό το περίφημο επιτελικό κράτος. Να μετατρέψει τη διερεύνηση για τα αίτια ενός τραγικού δυστυχήματος σε μάχη επικοινωνιακών εντυπώσεων με «σκοτεινούς» τύπους που θέλουν να πλήξουν την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Και να «θάβει» το επίσημο πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ που δημοσιοποιήθηκε πανηγυρικά πριν από 40 μέρες, στερώντας τη Δικαιοσύνη από ένα εργαλείο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε καταδικαστικές αποφάσεις.

Η διαφορά είναι ότι αυτή τη φορά, οι κύκλοι που αντιμάχονται τη διακυβέρνηση των αρίστων δεν τοποθετούνται στην αντιπολίτευση, στους «ψεκασμένους» ή στους συγγενείς των θυμάτων που θέλουν να μπουν στην πολιτική, αλλά στις Βρυξέλλες! Το υλικό για αυτή τη «νέα σελίδα δόξης» δόθηκε από τον αναπληρωτή πρόεδρο του οργανισμού διερεύνησης ατυχημάτων (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), Χρήστο Παπαδημητρίου, ο οποίος αποφάσισε από τα ξημερώματα χθες να ανακοινώσει τον επίσημο «θάνατο» του πορίσματος που παρουσιάστηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2025 αποφασίζοντας να απαλειφθεί η αναφορά στα αίτια της πυρόσφαιρας. Κατηγόρησε, δε, ως υπεύθυνο για το νέο αυτό φιάσκο τον Βέλγο Bart Accou, δηλαδή το υψηλόβαθμο στέλεχος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων (ERA) που προβαλλόταν έως τώρα ως ο «έγκυρος επιστήμων» και βασικός συντάκτης του.

Πρωταπριλιάτικη απόφαση

Ο κ. Παπαδημητρίου, δικηγόρος, πρώην νομικός σύμβουλος στη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων αλλά και συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων, δημοσιοποίησε χθες τρεις αποφάσεις του συμβουλίου του ΕΟΔΑΣΑΑΜ εκ των οποίων όμως οι δύο είχαν ληφθεί μέρες πριν. Η δημοσιοποίηση έγινε με τρία αλλεπάλληλα δελτία Τύπου:

Στο πρώτο, περιλαμβανόταν απόφαση που ελήφθη την 1η Απριλίου, δηλαδή μία εβδομάδα πριν και είχε κεντρική αναφορά στο θέμα της πυρόσφαιρας που ακολούθησε τη σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη. Υπενθυμίζεται ότι το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ απέρριπτε την πιθανότητα να ευθύνονται τα έλαια σιλικόνης και αναφερόταν σε άγνωστη καύσιμη ύλη.

Στη συγκεκριμένη συνεδρίαση, ο κ. Παπαδημητρίου επαναλάμβανε κάτι που είχε ήδη ανακοινωθεί, ότι δηλαδή θα πρέπει να γίνει πιστοποίηση των συγκεκριμένων τοποθετήσεων στο πόρισμα. Προχωρούσε όμως παρακάτω και αποκάλυπτε ότι στις 26/2/2025, την παραμονή της δημοσιοποίησης του πορίσματος, «το συμβούλιο μετά από ομόφωνη απόφασή του είχε επιμόνως ζητήσει από την επιτροπή διερεύνησης των Τεμπών τη μη συμπερίληψη του κεφαλαίου με το οποίο γίνεται πιθανολόγηση για τα αίτια της πυρόσφαιρας χωρίς να υπάρχει πιστοποίηση αυτών από ανώτατο επιστημονικό ίδρυμα», καταλήγοντας: «Δυστυχώς η επιτροπή αρνήθηκε επιμόνως το αίτημα αυτό και αποφάσισε να προχωρήσει χωρίς να αναβάλει τη σχετική πιθανολόγηση!».

Ο κ. Παπαδημητρίου παραβλέπει ότι ο ίδιος έχει προσυπογράψει το πόρισμα και συνεχίζει καταγγελτικά προς την Επιτροπή Διερεύνησης στην οποία ο ERA έχει τον πρώτο λόγο, λέγοντας ότι «λανθασμένα και αντικανονικά» χρησιμοποιήθηκε στη σύνταξη του πορίσματος η επιτροπή εμπειρογνωμόνων συγγενών θυμάτων ΕΔΑΠΟ. Η ΕΔΑΠΟ έχει εκδώσει δικά της πορίσματα από το καλοκαίρι του 2023, ενώ εξέχον μέλος της είναι ο Κώστας Λακαφώσης που τις τελευταίες μέρες κατηγορείται σχετικά με τη δυνατότητά του να υπογράφει πορίσματα, επειδή δεν είναι εγγεγραμμένος στο ΤΕΕ ως μηχανικός.

Η ανακοίνωση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναφέρει ότι δεν έπρεπε να χρησιμοποιηθεί η ΕΔΑΠΟ «καθόσον α) εκπροσωπεί συγγενείς θυμάτων, β) δεν έχει το απαιτούμενο κύρος, και γ) ουδέποτε το συμβούλιο ενημερώθηκε για τον ρόλο αυτό της ΕΔΑΠΟ παρά μόνον εκ των υστέρων!». Απορίας άξιον είναι πώς ο κ. Λακαφώσης ήταν παρών στην παρουσίαση του πορίσματος στις 27/2/2025 έπειτα από όλα αυτά.

Εκπληκτος

Κριτική γινόταν και για τις μεθόδους προσομοίωσης που χρησιμοποιήθηκαν για το πόρισμα, διότι ο κ. Παπαδημητρίου «με έκπληξή του πληροφορήθηκε μετά την παρουσίαση του πορίσματος ότι οι εν λόγω προσομοιώσεις της ΕΔΑΠΟ δεν έχουν περιέλθει σε γνώση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ παρά μόνο τα αποτελέσματά τους!». «Δυστυχώς η επιτροπή δεν είχε καν την ευαισθησία να ζητήσει επίσημα τα αποτελέσματα αυτά», συνέχισε η ανακοίνωση, αλλά και ότι «η ΕΔΑΠΟ παρά τη ρητή αίτηση του εφέτη ανακριτή στον ΕΟΔΑΣΑΑΜ να παραδώσει τα στοιχεία αυτά και δύο σχετικές αιτήσεις του κ. Παπαδημητρίου προς την ΕΔΑΠΟ, αρνήθηκε να παραδώσει τα πολύτιμα αυτά στοιχεία. Για την άρνηση αυτή ενημερώθηκε επίσημα ο κ. εφέτης ανακριτής». Παρ’ όλα αυτά, το πόρισμα προσυπογράφηκε από τον κ. Παπαδημητρίου, όπως και οι 17 συστάσεις προς διάφορους φορείς μεταξύ των οποίων και ο ERA.

Στη δεύτερη χθεσινή ανακοίνωση, περιλαμβάνεται μια απόφαση που έλαβε ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ την περασμένη Παρασκευή. Εκεί εγείρεται το θέμα σχετικά με τη συνεργασία της Επιτροπής Διερεύνησης, δηλαδή και του Bart Accou, με το Πανεπιστήμιο της Πίζας. Παρουσίασε μια επιστολή από τον καθηγητή Λαντούτσι, του Πανεπιστημίου αυτού, βάσει της οποίας το πόρισμα δεν είχε ελεγχθεί από το Πανεπιστήμιο της Πίζας και ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ δεν μπορούσε να το επικαλείται.

«Ο αναπληρωτής πρόεδρος ενημέρωσε ότι το θέμα είναι εξόχως σοβαρό και εισηγήθηκε να προχωρήσει οπωσδήποτε μετά από αυτή την εξέλιξη και τη στην ουσία ακύρωση της επίκλησης του Πανεπιστημίου της Πίζας από το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ». Στη συνέχεια επαναλάμβανε ότι ζήτησε στις 26 Φεβρουαρίου «τη μη συμπερίληψη του κεφαλαίου με το οποίο γίνεται πιθανολόγηση για τα αίτια της πυρόσφαιρας χωρίς να υπάρχει πιστοποίηση αυτών από ανώτατο επιστημονικό ίδρυμα. Η επιτροπή αρνήθηκε το αίτημα αυτό και αποφάσισε να προχωρήσει χωρίς να αναβάλει τη σχετική απόφαση». Σημειωτέον ότι το μέλος του Δ.Σ. του ΕΟΔΑΣΑΑΜ Πέτρος Ευγενικός ανέφερε πως το e-mail από τον καθηγητή του Πανεπιστημίου της Πίζας θα πρέπει να γίνει γνωστό στην Επιτροπή Διερεύνησης, η οποία είχε έρθει σε επαφή με το Πανεπιστήμιο, και εφόσον επιβεβαιώνονται τα όσα επικαλείται ο συγκεκριμένος ακαδημαϊκός, θα πρέπει να προβεί σε ορθή επανάληψη του εγκεκριμένου πορίσματος, στα σημεία που απαιτείται.

Η τρίτη ανακοίνωση φτάνει και «στο ζουμί». Αναφέρεται σε απόφαση που ελήφθη χθες το πρωί και στηρίζεται στα δημοσιεύματα που αναφέρονται σε ένα άλλο Πανεπιστήμιο, εκείνο της Γάνδης, το οποίο επίσης φέρεται στο πόρισμα να έχει συμβάλει στη διερεύνηση των αιτίων της πυρόσφαιρας.

Σύμφωνα με την περιγραφή, ο κ. Παπαδημητρίου ενημέρωσε για τις δηλώσεις του ερευνητή του Πανεπιστημίου της Γάνδης κ. Μαραγκού, σύμφωνα «με δημοσίευμα του «Πρώτου Θέματος»». Ο κ. Μαραγκός εμφανίστηκε σε διάφορα χθεσινά δημοσιεύματα (ellinika hoaxes) να υποστηρίζει ότι ουδέποτε κλήθηκαν οι ερευνητές του να διερευνήσουν το δυστύχημα και ουδέποτε πραγματοποίησαν οποιαδήποτε προσομοίωση για λογαριασμό του ΕΟΔΑΣΑΑΜ. «Το μοναδικό τους καθήκον περιορίστηκε στην προσφορά της επιστημονικής τους άποψης πάνω σε τρεις προκαταρκτικές προσομοιώσεις, που τους απέστειλε ο κ. Λακαφώσης, για τις οποίες παρείχαν σχόλια προς τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ, δηλώνοντας, ωστόσο, ότι δεν εγκρίνουν και διαφωνούν τόσο με τα ευρήματα των προσομοιώσεων CFD που παρουσιάζονται στο πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ όσο και με τον τρόπο που συμπεριλήφθηκε το όνομα του Πανεπιστημίου στο εν λόγω πόρισμα».

Επειτα από αυτά, ο κ. Παπαδημητρίου επανέλαβε την άρνηση του Bart Accou να μη συμπεριληφθεί το κεφάλαιο για τα αίτια της πυρόσφαιρας στο πόρισμα που δημοσιοποιήθηκε στις 27/2/25 και εμφανίστηκε από τον πρωθυπουργό στη συζήτηση για την πρόταση δυσπιστίας ως πλήρες, επιστημονικό και ολοκληρωμένο.

Ο κ. Παπαδημητρίου επαναλαμβάνει ότι πρέπει να γίνει πιστοποίηση των αποτελεσμάτων του πορίσματος σχετικά με την πυρόσφαιρα, αλλά δεν αρκείται σε αυτό το οποίο άλλωστε είχε ανακοινώσει από την ημέρα της παρουσίασης.

Αποφασίζει να «γίνει άμεση διόρθωση του πορίσματος με την απαλοιφή του κεφαλαίου με την πιθανολόγηση για τις αιτίες της πυρόσφαιρας». Να αλλάξει δηλαδή το πόρισμα που ο ίδιος είχε προσυπογράψει και παρά το γεγονός ότι μέχρι τώρα έλεγε παντού ότι ήταν αποτέλεσμα εργασίας σοβαρών επιστημόνων από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σιδηροδρόμων.

Η μοναδική επιφύλαξη για μια τέτοια απόφαση που ελέγχεται ως προς τη νομική της ορθότητα εκφράστηκε και πάλι από το μέλος του Συμβουλίου του ΕΟΔΑΣΑΑΜ Πέτρο Ευγενικό, ο οποίος δήλωσε ότι «δεν είναι ακόμη δόκιμο ελλείψει επίσημης επικοινωνίας με το Πανεπιστήμιο της Γάνδης να απαλειφθεί συνολικά η ενότητα αναφορικά με τα αίτια της πυρόσφαιρας, αλλά να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις, αναφορικά με την ακριβή εμπλοκή του Πανεπιστημίου της Πίζας». Παρά ταύτα, φαίνεται ότι άλλαξε γνώμη στη συνέχεια καθώς, όπως αναφέρεται, «το συμβούλιο ομόφωνα συμφώνησε με τις προτάσεις του προέδρου του σιδηροδρομικού τομέα».

Εδώ και 10 μέρες

Ποιο νομικό αποτέλεσμα μπορεί να παράξει η απόφαση για τη διόρθωση του πορίσματος; Ο ίδιος ο κ. Παπαδημητρίου έχει δημόσια αναφέρει ότι το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ μπορούσε είτε να το κάνει δεκτό ως είχε είτε να το απορρίψει καθ’ ολοκληρία. Ο ίδιος επέλεξε να το κάνει δεκτό και τώρα προσπαθεί να πει -και αυτός- ότι παραπλανήθηκε.

Το παρασκήνιο πίσω από αυτή την αλλαγή στάσης είναι μεγάλο και σκοτεινό καθώς οι ενστάσεις της Γάνδης δεν έγιναν γνωστές προχθές Κυριακή (από ellinika hoaxes ή «Πρώτο Θέμα»), αλλά είχαν αποκαλυφθεί 10 μέρες νωρίτερα από τους ερευνητές της ομάδας Κοκοτσάκη.

Συγκεκριμένα, ο καθηγητής Μ. Παπαδάκης που συνεργάζεται με την ομάδα Κοκοτσάκη είχε επικοινωνήσει με τη Γάνδη και στην εκπομπή «Αντιθέσεις» τού Κρήτη TV (28/3/25) παρουσίασε έγγραφα που κατέληγαν στο ίδιο συμπέρασμα. Οτι δεν έκαναν καμία ανάλυση του ατυχήματος, δεν πραγματοποίησαν κανέναν υπολογισμό και δεν έκαναν καμία προσομοίωση. «Διερευνήσαμε τρία προκαταρκτικά σενάρια. Δεν γνωρίζουμε αν οι υποδείξεις μας ελήφθησαν υπ’ όψιν», «δεν συμμετείχαμε στη συγγραφή του παραρτήματος ούτε και το είδαμε καν». Οι παραπάνω αποκαλύψεις εστάλησαν από τον κ. Κοκοτσάκη στις ανακριτικές αρχές από τις 28 Μαρτίου. Γιατί άραγε δεν ετέθη από τότε θέμα και χρειάστηκε να περάσουν 10 μέρες; Ισως διότι μαζί με αυτές τις επισημάνσεις, η ομάδα Κοκοτσάκη απέρριπτε και τη γνησιότητα των τριών βίντεο που φανερώθηκαν με καθυστέρηση δύο ετών και υποτίθεται ότι δείχνουν την εμπορική αμαξοστοιχία να μη μεταφέρει κανένα παράνομο φορτίο...

«Δεν σχολιάζουμε δηλώσεις, οι οποίες δεν απηχούν τις απόψεις του ERA»

«Ο οργανισμός δεν σχολιάζει δηλώσεις του κ. Παπαδημητρίου, οι οποίες δεν απηχούν τις απόψεις του ERA».

Με εύγλωττη λακωνικότητα και σαφή δήλωση της διαφωνίας του απάντησε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Σιδηροδρόμων (ERA) σε γραπτό ερώτημα που του υπέβαλε η «Εφ.Συν.», ζητώντας σχόλια για τα βασικά από όσα ανέφερε εμφανιζόμενος χθες σε κανάλια και ραδιόφωνα ο αναπληρωτής πρόεδρος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ Χρήστος Παπαδημητρίου.

Ο υπογράφων αναζήτησε την άποψη του ευρωπαϊκού οργανισμού, όπως είχε κάνει και στο παρελθόν για άλλα θέματα που σχετίζονται ευθέως με το φιάσκο της διερεύνησης, όπως την έλλειψη ανεξαρτησίας που θα έπρεπε να χαρακτηρίζει τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Αλλωστε, η ίδια η κυβέρνηση ήταν εκείνη που τους προηγούμενους μήνες τόνιζε με κάθε αφορμή ότι διασφαλίζει τη διερεύνηση της τραγωδίας των Τεμπών, μέσω της συνεργασίας με τον ERA.

Το θέμα είναι ότι από χθες το πρωί, ο ευρωπαϊκός οργανισμός εμφανίζεται από τον επικεφαλής του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ούτε λίγο ούτε πολύ, ως υπονομευτής της κυβέρνησης. Στο ερώτημα που υποβάλαμε γραπτά, ζητούσαμε σχόλια ή απαντήσεις από τον ERA και ιδιαίτερα το υψηλόβαθμο στέλεχός του (νούμερο 2 στην ιεραρχία) Bart Accou, που συμμετείχε στη σύνταξη του πορίσματος. Συγκεκριμένα, στο γραπτό μας μήνυμα αναφέραμε ότι:

«1) Σε γραπτές δηλώσεις και συνεντεύξεις στα ΜΜΕ, ο αναπληρωτής πρόεδρος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, Χρήστος Παπαδημητρίου, κατηγορεί τον ERA και προσωπικά τον Bart Accou επειδή επέμενε να συμπεριλάβει στο πόρισμα για τα Τέμπη την αναφορά στην ύπαρξη άγνωστου καυσίμου.

2) Δήλωσε συγκεκριμένα ότι στις 26 Φεβρουαρίου 2025, το συμβούλιο του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ύστερα από ομόφωνη απόφαση, είχε ζητήσει επίμονα από τον κ. Accou να μη συμπεριλάβει το κεφάλαιο στο οποίο γίνονται εικασίες για τα αίτια της πυρόσφαιρας χωρίς πιστοποίηση από ανώτερο επιστημονικό ίδρυμα. Ο κ. Accou αρνήθηκε αυτό το αίτημα και αποφάσισε να προχωρήσει χωρίς αναβολή της σχετικής απόφασης.

3) Επίσης ο κ. Παπαδημητρίου ανέφερε ότι η Επιτροπή Διερεύνησης λανθασμένα και αντικανονικά χρησιμοποίησε την ΕΔΑΠΟ για να υπολογίσει την πυρόσφαιρα σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Γάνδης, διότι «α) η ΕΔΑΠΟ εκπροσωπεί συγγενείς θυμάτων, β) δεν έχει την απαιτούμενη εξουσία, και γ) το συμβούλιο δεν ενημερώθηκε ποτέ για αυτόν τον ρόλο της ΕΔΑΠΟ παρά μόνο εκ των υστέρων!».

4) Ανακοίνωσε επίσης ότι το συμβούλιο του ΕΟΔΑΣΑΑΜ θα πρέπει «να διορθώσει το συμπέρασμα διαγράφοντας το κεφάλαιο με τις εικασίες για τα αίτια της πυρόσφαιρας».

5) Επίσης κατήγγειλε ότι δέχθηκε πιέσεις και απειλές από το εξωτερικό «ότι θα έχανε τη δουλειά του» προκειμένου να σταματήσει η έρευνα, γιατί η μέθοδος CFD είναι επιστημονικά αμφισβητήσιμη.

Πώς σχολιάζουν ή απαντούν η ERA και ο κ. Accοu για όλα τα παραπάνω;».

Η απάντηση του ERA έφτασε στο email του υπογράφοντος έπειτα από τρεις ώρες και ανέφερε:

«Σας ευχαριστούμε που επικοινωνήσατε με ένα μέλος του προσωπικού του Οργανισμού Σιδηροδρόμων της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ERA).

Ο οργανισμός δεν σχολιάζει δηλώσεις του κ. Παπαδημητρίου, οι οποίες δεν απηχούν τις απόψεις του ERA».

Σύμφωνα με άλλες πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, στη Γενική Διεύθυνση Μεταφορών (DG MOVE) επικρατεί αναβρασμός για την απόφαση της κυβέρνησης να εντάξει στην επικοινωνιακή της καταιγίδα για τα Τέμπη τις κατηγορίες που εξαπέλυσε ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Παραμένει όμως άγνωστο το εάν αυτή η δυσαρέσκεια θα μετατραπεί σε επίσημη ανακοίνωση.