Η «ανεπάρκεια» φέρνει συνενώσεις;

Χωρίς πιστοποίηση διαχειριστικής επάρκειας παραμένουν 9 στις 10 δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης (ΔΕΥΑ), την ώρα που η κυβέρνηση εξαγγέλλει χρηματοδοτικά προγράμματα καταπολέμησης της λειψυδρίας, αρνείται να ενισχύσει τους φορείς με προσωπικό και τους πιέζει να συνενωθούν μεταξύ τους.

Η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) ανακοίνωσε χθες ότι αξιολόγησε πάνω από 100 παρόχους υπηρεσιών ύδρευσης και πιστοποίησε τη διαχειριστική επάρκεια σε 15 φορείς, δηλαδή την ΕΥΔΑΠ (Αττική), την ΕΥΑΘ (Θεσσαλονίκη) και ακόμη 13 ΔΕΥΑ. Ομως, συνολικά οι ΔΕΥΑ που λειτουργούν στη χώρα είναι 126, οπότε οι 13 που πιστοποιήθηκαν αντιστοιχούν μόλις στο 10%.

Τι σημαίνει όμως ότι αυτοί οι λίγοι φορείς έλαβαν πιστοποίηση; Σημαίνει ότι συμμορφώνονται με συγκεκριμένα κριτήρια που αφορούν την οργάνωση, τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα καθώς και τη βιωσιμότητά τους. Ενα βασικό κριτήριο είναι το διαθέσιμο προσωπικό στους φορείς αυτούς, σε αντίθεση με τη σκληρή πραγματικότητα της εμφανούς υποστελέχωσης, όπως ανέφερε στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος της Ενωσης ΔΕΥΑ και δήμαρχος Ρεθύμνης, Γιώργος Μαρινάκης.

«Ο πήχυς τέθηκε πάρα πολύ ψηλά» από την κυβέρνηση, αναφέρει ο κ. Μαρινάκης, περιγράφοντας πόσο δύσκολο ήταν να λάβει την πιστοποίηση η ΔΕΥΑ Ρεθύμνου. Το πρόβλημα είναι ότι η διαδικασία είναι δύσκολη και σε πολλά επίπεδα την ώρα που οι δημοτικές επιχειρήσεις παλεύουν χωρίς προσωπικό και με υπερβολικά υψηλό ενεργειακό κόστος λειτουργίας.

Η ΡΑΑΕΥ στην ανακοίνωσή της επιχειρεί να δώσει έναν πανηγυρικό τόνο, σημειώνοντας ότι οι 15 φορείς που έλαβαν την πιστοποίηση αντιστοιχούν στο 60% του συνολικού πληθυσμού καθώς περιλαμβάνονται η ΕΥΔΑΠ (4,4 εκατ. κάτοικοι), η ΕΥΑΘ (1,2 εκατ.) και οι ΔΕΥΑ Ηρακλείου, Λαρισαίων, Καλαμάτας, Σερρών, Τρικκαίων, Αλεξανδρούπολης, Κοζάνης, Ρεθύμνου, Θέρμης, Κιλκίς, Δέλτα, Βόρειου Αξονα Χανίων και Κιλελέρ. Ολοι οι υπόλοιποι όμως κινδυνεύουν να μπουν σε έναν φαύλο κύκλο, αφού όσοι δεν έλαβαν πιστοποίηση δεν μπορούν να ενταχθούν σε χρηματοδοτικά προγράμματα και αυτό τους καταδικάζει σε περαιτέρω υποβάθμιση.

Ο πρόεδρος της Ενωσης ΔΕΥΑ Γ. Μαρινάκης δίνει μεγάλη έμφαση σε αυτό το πρόβλημα, αναφέροντας ως παράδειγμα το πρόγραμμα αντιμετώπισης της λειψυδρίας που ανακοίνωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) στις 10/3/2025, για 25 έργα (18 εκατ. ευρώ) σε 19 δήμους της χώρας. «Πώς θα μπορέσουν οι συγκεκριμένοι δήμοι να ωφεληθούν από αυτό το πρόγραμμα όταν δεν έχουν πιστοποιηθεί για τη διαχειριστική τους επάρκεια;» αναρωτιέται ο κ. Μαρινάκης, σημειώνοντας ότι το πρόγραμμα αφορά κυρίως νησιωτικούς δήμους (Φούρνοι, Λέρος, Τήνος, Πάτμος, Αλόννησος, Κέα, Ιθάκη, Λειψοί, Παξοί, Κάρπαθος, Μεγανήσι, Νάξος, Σπέτσες, Πόρος, Υδρα, Βέλο-Βόχα) αλλά και τρεις ΔΕΥΑ (Νότια Κέρκυρα, Λιβαδειά, Κύμη-Αλιβέρι) που δεν έχουν πιστοποίηση.

Μήπως, όμως, η διαδικασία πιστοποίησης είχε τόσο αρνητικά αποτελέσματα ώστε να ασκηθεί πρόσθετη πίεση και να οδηγηθούν οι ΔΕΥΑ σε αναγκαστικές συνενώσεις, όπως προέβλεπε αρχικά νομοσχέδιο που προωθούσε το ΥΠΕΝ; «Πάντοτε υπάρχουν και κρυφές επιδιώξεις», απαντά ο πρόεδρος των ΔΕΥΑ, σημειώνοντας πάντως ότι ακόμη δεν έχουν γίνει γνωστές οι προθέσεις της νέας ηγεσίας του ΥΠΕΝ, με την οποία επιδιώκεται συνάντηση.

Υπενθυμίζεται ότι η προηγούμενη ηγεσία είχε φέρει σε δημόσια διαβούλευση τον Φεβρουάριο νομοσχέδιο που προέβλεπε τελικά εθελοντικές (όχι αναγκαστικές) συνενώσεις για τις ΔΕΥΑ. Ομως και πάλι οι δήμαρχοι αντέδρασαν, λέγοντας ότι δεν αντιμετωπίζονται κρίσιμα προβλήματα και οι συγχωνεύσεις προωθούνται εκβιαστικά, αφού όσοι φορείς τις αποδέχονται θα επιδοτούνται με το 70% των οφειλών ενέργειας, ενώ οι υπόλοιποι με το 30%.