Διήμερο Συνέδριο με θέμα: Γεώργιος Ζαλοκώστας. Το ξίφος και ο θρήνος στην ποίησή του.

Ο Σύνδεσμος Συρρακιωτών Πρέβεζας, η Δημοτική Κοινότητα Συρράκου, ο Δήμος Βορείων Τζουμέρκων, ο Δήμος Πρέβεζας, η Περιφερειακή Ενότητα Πρέβεζας/Περιφέρεια Ηπείρου και ο Πολιτιστικός Σύλλογος « Πρέβεζα» συνδιοργανώνουν υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Διήμερο Συνέδριο με θέμα: Γεώργιος Ζαλοκώστας. Το ξίφος και ο θρήνος στην ποίησή του.

Το συνέδριο θα γίνει στην Πρέβεζα, 5 και 6 Απριλίου 2025, στη Θεοφάνειο Αίθουσα Τέχνης, Πρέβεζα. Θα ξεκινήσει το Σάββατο , 5.30 το απόγευμα, ενώ θα λάβουν μέρος πανεπιστημιακοί καθηγητές/τριες, ερευνητές/ τριες, υποψήφιοι διδάκτορες και μεταπτυχιακοί, καλύπτοντας μία ευρεία γκάμα ενδιαφερόντων. Θα γίνουν δε είκοσι τέσσερις (24) ανακοινώσεις που αναφέρονται στη σχέση του Ζαλοκώστα με την Επανάσταση του 1821, τη θέση του πόνου στη γραφή των ποιημάτων του και στα συναισθήματα που βιώνει. Θα γίνουν ανακοινώσεις που αποκαλύπτουν νέα ενδιαφέροντα στοιχεία για την ποίηση του Γ. Ζαλοκώστα.

Τι είναι το Συνέδριο για τον Γ. Ζαλοκώστα; 

Για πρώτη φορά διοργανώνεται επιστημονικό συνέδριο για τον ποιητή Γεώργιο Ζαλοκώστα. Γεννήθηκε στο Συρράκο (1805) και πέθανε στην Αθήνα (1858). Ο πατέρας του Χριστόδουλος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ήπειρο, για να αποφύγει την εκδικητική συμπεριφορά του Πασσά προς όσους είχαν εμπορική δραστηριότητα. Κατέφυγε στην Ιταλία (Λιβόρνο), κέντρο εμπορικών δραστηριοτήτων των Συρρακιωτών. Εκεί ο νεαρός Γεώργιος έλαβε την εκπαίδευση της εποχής και γράφτηκε στο πανεπιστήμιο να σπουδάσει νομικά.

Ωστόσο, η έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα δεν άφηνε επιλογές σ’αυτόν , τον αδελφό του Δημήτριο και τον πατέρα τους, για δύο λόγους. α. Οι γυναίκες της οικογένειας που είχαν παραμείνει στο Συρράκο, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το Συρράκο, μετά την αποτυχημένη επανάσταση και την καταστροφή του χωριού, ακολουθώντας τους πρόσφυγες Συρρακιώτες που κατευθύνθηκαν στο Μεσολόγγι. β. Είχε επηρεαστεί από τα επαναστατικά ιδεώδη του 19ου αιώνα στην Ιταλία και γι’ αυτό , από την πρώτη στιγμή, εντάχθηκε σε επαναστατικό σώμα.

Η ποίηση με την οποία ασχολήθηκε, μετά τα σαράντα του, αποτέλεσε την ποιητική συνέχεια των αγώνων του, στο πεδίο της δημιουργίας. Στρατιωτικός καριέρας και ποιητής ταυτόχρονα. Πρόκειται για δύο ιδιότητες , οι οποίοι συνέκλιναν στο ξίφος, πραγματικό και συμβολικό. Αυτή η σύγκλιση ήταν που ενόχλησε τον βασιλιά Όθωνα όταν του επέδωσε το βραβείο του Ραλλείου Διαγωνισμού, για το ποίημά του «Το Μεσολλόγιον»(1851), σημειώνοντας. «Η περί την ποίησιν απασχόλησίς του  δεν  μπορούσε να μη παραβλάπτη τα στρατιωτικά του καθήκοντα».

Στόχος του συνεδρίου είναι να φωτίσει μια ενδιαφέρουσα προσωπικότητα του επαναστατικού αγώνα, έναν φιλελεύθερο δημοκράτη που τάχθηκε εναντίον της μοναρχίας. Αλλά κι ένα δημιουργό που βίωσε την ιστορία εν τω γίγνεσθαι. Συμμετείχε στα επαναστατικά γεγονότα κι αυτή η εμπειρία μεταστοιχειώθηκε σε ποίηση. Πέρα απ’ αυτά τα ποιήματα , ο Ζαλοκώστας έγραψε μια βαθύτατη λυρική ποίηση, την οποία ο Γιώργος Αράγης επαινεί. Ο θάνατος των εφτά παιδιών του από τα εννιά που γεννήθηκαν , ήταν η θρυαλλίδα εκείνη, ώστε να γίνει πιο γήινος. Να αφήσει  το ξίφος και να γράψει θρήνους, αντλώντας υλικό από τη λαϊκή ποίηση, τα μοιρολόγια και εκλύοντας αισθήματα τραγικότητας για την ανθρώπινη ύπαρξη. . Να νιώσει τη συντριβή. Ο Αράγης θεωρεί αυτή την αλλαγή ως ρωγμή στο έργο του.

Αφετηρία του συνεδρίου είναι η πεποίθηση πως η νεοελληνική λογοτεχνία και η ιστορία των ιδεών δεν συγκροτούνται μόνο από τους «Μύτικες».Ο Ζαλοκώστας είναι μια αξιοσημείωτη περίπτωση της Α΄ Αθηναϊκής Σχολής. Επίσης, συνιστά παραδειγματικό παράδειγμα για το πώς οι συνθήκες επηρεάζουν και διαμορφώνουν την ιδιοσυστασία του δημιουργού.