Eteron: Ανασκόπηση της ψήφου των νέων από το 1990 έως σήμερα

To Eteron - Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή, συνεχίζοντας τον διάλογο που έχει ανοίξει για την ψήφο των νέων, στο πλαίσιο του project «Youth - Voice On», δημοσιεύει σήμερα το report του δρ. Πολιτικής Επιστήμης, Παναγιώτη Κουστένη, με τίτλο «Η ψήφος των νεότερων ηλικιών στην Ελλάδα 1990-2023».

Tο report συμβάλλει στη γενικότερη συζήτηση για την ψήφο των νέων, μέσα από ένα ιστορικό της εξέλιξης της εκλογικής τους συμπεριφοράς στο πέρασμα των χρόνων με στοιχεία και συγκριτικούς πίνακες, εκκινώντας από τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης και φτάνοντας μέχρι τις διπλές βουλευτικές εκλογές του 2023.

Στο κείμενο του ο ερευνητής επισημαίνει ότι στις εκλογές του 2023 διαμορφώθηκε, ίσως για πρώτη φορά τόσο ξεκάθαρα, μια σαφής και κρίσιμη διαχωριστική γραμμή ως προς την επιρροή της Νέας Δημοκρατίας, με όριο τα 45 έτη, όχι μόνο για τη συγκεκριμένη ηλικιακή κατηγορία, αλλά για το σύνολο του εκλογικού σώματος, με το μέσο ποσοστό της ΝΔ να υπολογίζεται σε 46% σε όλους τους ψηφοφόρους άνω των 45 ετών και σε 32% σε εκείνους μέχρι 44 ετών.

Όπως εξηγεί, παρότι πλειοψηφική πλέον και σχετικά εξισορροπημένη σε σχέση με το παρελθόν, η δυναμική απήχησης της ΝΔ παραμένει περιορισμένη στη νεολαία, καθώς η ηλικιακή αυτή κατηγορία αποτελεί το λιγότερο προνομιακό κοινό για το κυβερνών κόμμα: «Το σύνολο των ψηφοφόρων κάτω των 35 ετών λειτουργεί σε σημαντικό βαθμό διακριτά, ως ενιαία γενιά, που καθορίζεται από το βίωμα της οικονομικής κρίσης και των συνεπειών της». Υπογραμμίζει ωστόσο, πως «παρόλα αυτά, αναδεικνύεται ότι τα νεότερα αυτά εκλογικά κοινά παραμένουν περισσότερο ευεπίφορα σε φαινομενικά καταρχήν απρόβλεπτες επιλογές, ειδικά σε μια εποχή που η μεταδημοκρατία δείχνει να κερδίζει συνεχώς έδαφος».

Σύμφωνα με τον Παναγιώτη Κουστένη, ένα σημαντικό στοιχείο για να εκτιμήσουμε την ακριβή σημασία της ψήφου των νεότερων ηλικιών σχετίζεται με τη συνεχή μείωση της αριθμητικής της βαρύτητας, λόγω της δημογραφικής γήρανσης (ίσως σε έναν βαθμό και του brain drain) των τελευταίων ετών. «Ενώ οι νεότερες ηλικίες (18-34 ετών) στην απογραφή του 2001 αναλογούσαν στο 32% του ενήλικου μόνιμου πληθυσμού της χώρας, το ποσοστό αυτό μειώθηκε σε 27% το 2011 και υπολογίζεται περίπου σε 22% στην πρόσφατη απογραφή του 2021 (με την προσθήκη του ηλικιακού έτους των 17 ετών), όταν το αντίστοιχο για τους ψηφοφόρους άνω των 55 ετών είναι περίπου διπλάσιο» σημειώνει.

Κατά τον ίδιο, οι εκλογές του 2023 επιφύλαξαν έναν «μικρό» σεισμό θυμίζοντας τις εκλογές του 2012, αυτή τη φορά όμως εις βάρος του ΣΥΡΙΖΑ, με την νεολαία ειδικά να ενισχύει καινούργια challenger parties. Τα εκλογικά δεδομένα επιβεβαιώνουν την αστάθεια που πολλές φορές χαρακτηρίζει την εκλογική συμπεριφορά των νέων, αλλά και την διατήρηση κάποιων γενικότερων δομικών γνωρισμάτων, όπως τη μειωμένη εκλογική συμμετοχή, την περισσότερο αναποφάσιστη ή αποϊδεολογικοποιημένη στάση και κυρίως τη χαμηλότερη κομματική ταύτιση. «Είναι χαρακτηριστικό ότι 42% των νέων αποφάσισαν την τελευταία εβδομάδα ή την ίδια μέρα στις εκλογές του Μαΐου 2023, ενώ στις εκλογές του Ιουνίου σε σχέση με αυτές του Μαΐου, η προσέλευση των νέων υπολογίζεται κατά 25% μειωμένη» σημειώνει.

Ολόκληρο το report του Παναγιώτη Κουστένη, με συγκριτικούς πίνακες, είναι διαθέσιμο στη διαδικτυακή σελίδα του Eteron.