«Παλιό-Νέο, τάσεις και στάσεις στην Ελλάδα σήμερα» ήταν το θέμα της συζήτησης και των ερευνών που παρουσίασε το Ινστιτούτο Εναλλακτικής Πολιτικής «ΕΝΑ». Δεν εντυπωσιάζει ότι σε καιρό κρίσης, που κρατάει μάλιστα 7 ολόκληρα χρόνια, τουλάχιστον, σχεδόν τα τρία τέταρτα του κοινού (74%) που έλαβε μέρος τάχθηκαν υπέρ της σταθερότητας σε ό,τι αφορά την επαγγελματική ζωή, αφού διόλου τυχαία οι ευέλικτες μορφές εργασίας αποκαλούνται και επισφαλείς.
Ούτε εκπλήσσει ότι το κοινό αποζητά σε εξίσου μεγάλα ποσοστά την ασφάλεια. Ομως είναι σημαντικό ότι αναδείχθηκε σε αξίες που θεωρούνται επίκαιρες σε μεγάλα ποσοστά η αλληλεγγύη -για το 71%- κι ακόμη αξίες-αιτήματα όπως είναι το κράτος πρόνοιας (70%), η κοινωνική δικαιοσύνη, η κατοχύρωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, οι δημόσιες επενδύσεις.
Τα συνδικάτα
Μπορεί να ήταν αδιανόητο πριν από μερικά χρόνια, ωστόσο σήμερα το 66% του κοινού θεωρεί επίκαιρες τις κυβερνήσεις συνεργασίας, ενώ σε μια διάθεση αμφισημίας θεωρεί ξεπερασμένα τα συνδικάτα (74%) και παρωχημένα τα κόμματα (65%), κάτι που όμως δεν είναι καινούργιο, όπως εξήγησε ο ιστορικός Αντώνης Λιάκος (ομότιμος καθηγητής νεότερης ελληνικής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών), αφού τα κόμματα κατακρίνονται από τον καιρό της Επανάστασης και της σύστασης του ελληνικού κράτους.
Αμφισημία διατρέχει την κοινή γνώμη σε σχέση με τη σημασία που θα είχε η διάκριση σε παλιό και νέο αλλά και σε σχέση με τις απεργίες, όπου τα ποσοστά είναι σχεδόν ισόποσα μοιρασμένα.
Την τηλεφωνική έρευνα που διενεργήθηκε από το Ινστιτούτο σε συνεργασία με την εταιρεία ερευνών ProRata συμπλήρωσε και μία έρευνα σε μέρος του «ψηφιακού ακροατηρίου», όπου σε μεγαλύτερο ποσοστό η απεργία θεωρείται παρωχημένο μέσο (72%), ωστόσο, όταν ετέθη το ερώτημα αν θα συμφωνούσαν με την κατάργηση του δικαιώματος της απεργίας, το 69% διαφωνεί, κάτι που ίσως δείχνει «κόπωση από την πληθώρα των συλλογικών κινητοποιήσεων», όπως παρατήρησε ο πολιτικός επιστήμονας Κώστας Ελευθερίου, που παρουσίασε μερικά από τα αποτελέσματα των ερευνών που σκοπό έχουν να δείξουν ποιες αξίες αντέχουν στον χρόνο ώστε να αποτελέσουν τη βάση των μελλοντικών εξελίξεων.
Την εικόνα συμπληρώνουν και τα ώριμα πλέον αιτήματα όπως η κατάργηση των μαθητικών παρελάσεων και της σχολικής προσευχής που θεωρούνται παρωχημένα.
Σύμφωνα με τον κ. Λιάκο, το βασικό συμπέρασμα των ερευνών είναι ότι το κοινό προκρίνει τη σταθερότητα και μέσα στη σταθερότητα τις αναγκαίες αλλαγές, φαίνεται διστακτικό απέναντι στις ριζοσπαστικές ανατροπές, οι κεϊνσιανές αξίες (κράτος πρόνοιας κ.λπ.) φαίνονται ανθεκτικές, στα μεσαία στρώματα έχουν απήχηση τα άυλα δικαιώματα (γάμος ομοφύλων κ.λπ.), ενώ διαπιστώνει και κάποια σημάδια ωριμότητας και σύγκλισης απόψεων του κοινού σε έννοιες που πριν ήταν αντιτιθέμενες ή συγκρουσιακές, όπως για παράδειγμα το δίπολο μνημόνιο-αντιμνημόνιο, αφήνοντας ανοιχτό το ερώτημα γύρω από ποια ζητήματα μπορεί να συγκροτηθεί μια μεταμνημονιακή ταυτότητα. Κλίμα που ωστόσο δεν φαίνεται να συμμερίζονται ο Τύπος και τα νέα μέσα.
Ο Αντ. Λιάκος έθεσε την ιστορική αντίληψη ως νέο τρόπο συγκρότησης πολιτικής ταυτότητας και μίλησε για τον κρίσιμο ρόλο των διαμορφωτών κοινής γνώμης, που ξεφεύγουν από τα στενά όρια του Τύπου, διαπερνούν τα νέα μέσα και φτάνουν ώς τα μεγάλα πολιτισμικά ιδρύματα που διαμορφώνουν το γούστο της κοινής γνώμης με νέο τρόπο, όπως και η τηλεόραση σε κάποια κοινωνικά στρώματα, αποτελώντας σημαντικούς διαμορφωτές αντιλήψεων καθώς η πολιτισμική πολιτική αποτελεί ένα κρίσιμο πεδίο διαμόρφωσης υποκειμενικότητας και αποκρυστάλλωσης ηγεμονίας.
Η Αριστερά
Το απόφθεγμα του Γκράμσι, ότι η κρίση συνίσταται στο ότι το παλιό πεθαίνει και το νέο δεν μπορεί να γεννηθεί και σε αυτή τη μεσοβασιλεία εμφανίζεται μια ποικιλία νοσηρών συμπτωμάτων, επικαλέστηκε ο καθηγητής Κοινωνικής Θεωρίας Κύρκος Δοξιάδης, θυμίζοντας ότι ως παλιό θεωρούσε τον καπιταλισμό και ως νέο τον σοσιαλισμό για να κάνει τις αντιστοιχίες μεταξύ όχι απλώς της ελληνικής κοινωνίας που βρίσκεται σε μεταβατική περίοδο αλλά και της Αριστεράς σε σχέση με το «καινούργιο»:
«Οταν η Αριστερά τοποθετείται απέναντι στο παλιό και το καινούργιο, οφείλει να λαμβάνει υπόψη της το συγκεκριμένο ταξικό, κοινωνικό και ιδεολογικό περιεχόμενο, γιατί αν οι έννοιες του καινούργιου και του παλιού παραμείνουν έωλες και μετέωρες, πάρα πολύ εύκολα μπορούν να ενσωματωθούν στο καπιταλιστικό σύστημα με τρόπο που τον βολεύει πάρα πολύ», παρατήρησε.
Την κρίση αντιπροσώπευσης έθεσε στο στόχαστρο ο καθηγητής Κοινωνιολογίας Νίκος Παναγιωτόπουλος και την πολιτική έπαρση που δεν αφήνει τις κοινωνικές δυσφορίες να εισακουστούν από το πολιτικό σύστημα, επισημαίνοντας πως πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια για την καθολίκευση στην πρόσβαση στην πολιτική γνώμη και την άσκηση του δικαιώματος του πολίτη.
Ανάμεσα στο κοινό παρευρέθηκαν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκης, ο πρώην υπουργός Π. Δούκας και οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, Φ. Βάκη, Κ. Δουζίνας, Τ. Μηταφίδης.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας