«Θέλουμε να αποδοθεί δικαιοσύνη»

Ενα προγραμματισμένο ταξίδι αναψυχής, άρτια σχεδιασμένο μέχρι την τελευταία του λεπτομέρεια, που το έκαναν σχεδόν κάθε χρόνο, μετατράπηκε σ' έναν εφιάλτη, σ' ένα ταξίδι που γι' αυτούς είχε επιστροφή αλλά για κάποιους συνταξιδιώτες τους όχι.

Ο Γιάννης Βασσάλος και η γυναίκα του Ράνια Θηραίου τελικά ήταν από τους τυχερούς. Χάρη στην ψυχραιμία τους και τη λογική που επικράτησε του συναισθήματος, βρέθηκαν στη λίστα των διασωθέντων από το μοιραίο πλοίο «Norman Atlantic».

Ο αρχιτέκτονας-μηχανικός Γιάννης Βασσάλος από την Αμοργό μίλησε χθες στην «Εφ.Συν.», έχοντας τη συνδρομή της γυναίκας του, για εκείνες τις δύο καθοριστικές μέρες της ζωής τους, 28 και 29 Δεκεμβρίου.

Δυο μέρες μετά τα Χριστούγεννα φόρτωσαν το πουλμανάκι της Ράνιας και ξεκίνησαν για το μεγάλο ταξίδι. Το Σάββατο 27 Δεκεμβρίου έφτασαν στην Πάτρα, πιστεύοντας ότι θα ταξιδέψουν με το «Hellenic Spirit» της ΑΝΕΚ που το γνώριζαν ως καράβι. Και ξαφνικά, μόλις πήραν τα εισιτήρια στα χέρια τους, είδαν να γράφουν ένα άγνωστο σε αυτούς πλοίο: «Norman Atlantic».

«Χωρίς να ξέρουμε τον λόγο, αμέσως μας έπιασε ένα σφίξιμο. Ενα περίεργο συναίσθημα. Θα ταξιδεύαμε μ' ένα πλοίο που δεν γνωρίζαμε. Φανταζόμασταν την έναρξη του ταξιδιού μας σ' ένα ωραίο καράβι και ξαφνικά βρεθήκαμε σ' ένα φορτηγό πλοίο με ιταλικό πλήρωμα» λέει ο Γιάννης.

Η ροή του λόγου του γρήγορη, καταιγιστική. Πού και πού η Ράνια τον διακόπτει για να προσθέσει και εκείνη τα δικά της. Είναι αδύνατον να περιγραφούν σε τόσες λίγες λέξεις όλα αυτά που μας είπε, όπως μας τα είπε, με τη φωνή που τα είπε. Αναγκαστικά θα καταγραφούν τα πιο σημαντικά από την περιγραφή του.

Το πλοίο αναχώρησε από την Πάτρα και μετά πολλή ώρα έδεσε στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας. Ο Γιάννης πηγαίνει στα αφορολόγητα για διάφορα μικρά ψώνια. Πίσω του βρίσκεται μια ομάδα 4-5 ατόμων από το ελληνικό πλήρωμα. Συζητούν δυνατά και έντονα, και μια φράση τού κάνει εντύπωση, την οποία αξιολογεί αρκετές ώρες μετά, όταν πια έχει ξεκινήσει ο εφιάλτης. «Εχω ακόμα μόνο τέσσερις πρίζες» φώναξε κάποιος από το πλήρωμα.

Ανοίγοντας η μπουκαπόρτα αντικρίζει στο λιμάνι δεκάδες φορτηγά και Ι.Χ. αυτοκίνητα έτοιμα να μπουν στο πλοίο. Τα γκαράζ γεμίζουν ασφυκτικά με αυτοκίνητα, τα φορτηγά παρκάρονται τσίμα-τσίμα, κάποια δεν χωρούν και μένουν απέξω. Παρακάμπτοντας τις πρώτες αρνητικές εικόνες, το ζεύγος Βασσάλου πηγαίνει στην καμπίνα του και πέφτει για ύπνο.

Φλόγες στο φινιστρίνι

Γύρω στις 5.15 τα ξημερώματα η Ράνια πετάγεται από μυρωδιά καπνού και από μια πολύ σιγανή ανακοίνωση που ακούστηκε από τα μεγάφωνα του πλοίου: «All the team on board» (το πλήρωμα στη θέση του).

Η φωτιά πρέπει να είχε εκδηλωθεί από ώρα, καθώς μόλις κοιτάζουν έξω από το φινιστρίνι οι φλόγες έχουν φτάσει στα παράθυρα. «Προσπάθησα να συγκεντρωθώ. Φορέσαμε όσο πιο ζεστά ρούχα μπορέσαμε. Πήρα ένα και μοναδικό τσαντάκι με τα απαραίτητα, έπιασα τη Ράνια από το χέρι -παντού ήμασταν μαζί για να μη χαθούμε- και φύγαμε. Με το που ανοίξαμε την πόρτα της καμπίνας, ο καπνός ήταν πολύ πιο αισθητός· μια Ελληνίδα, μέλος του πληρώματος, πανικόβλητη, χτυπούσε τις πόρτες και έβγαζε έξω τον κόσμο· επιβάτες έτρεχαν από δω και από κει χωρίς να υπάρχει κάποιος από το πλήρωμα να τους καθοδηγήσει.

»Πήγαμε προς τη δεξιά πλευρά και είδαμε τις βάρκες και τα σωστικά να καίγονται. Κανένας συντονισμός. Τίποτα. Φύγαμε προς την αριστερή πλευρά, εκεί που στο μεταξύ είχε συγκεντρωθεί όλος ο κόσμος. Αμέσως μετά ακούσαμε ένα θόρυβο, το πλοίο φρέναρε, έπαθε μπλακ άουτ, έκλεισαν τα φώτα και έμεινε ακυβέρνητο.

»Και μετά πανικός. Ο κόσμος ήθελε να φύγει, να το εγκαταλείψει για να σωθεί. Και εκεί πάνω έκανε λανθασμένες κινήσεις. Ημασταν μπροστά στο σημείο που έπεσε η λέμβος στη θάλασσα. Χαμός. Ο κόσμος πηδούσε τα κάγκελα για να χωρέσει στη βάρκα. Ηθελαν να μπουκάρουν όλοι μέσα. Χωρίς καμιά οργάνωση. Εάν δεν φεύγαμε από κει θα πέφταμε στη θάλασσα.

»Παρ' όλα αυτά ήμασταν ψύχραιμοι. Χρησιμοποιήσαμε τη λογική, σκεφτήκαμε ότι είναι ακόμα διαχειρίσιμο, ανεβήκαμε προς τα επάνω και αρχίσαμε να βοηθάμε κόσμο. Με όποιον τρόπο μπορούσαμε. Είχαμε βραχεί μέχρι το κόκαλο. Μαζευόμασταν κοντά-κοντά ο ένας στον άλλον για να προφυλαχτούμε από κρύο, βροχή, χαλάζι, καπνό και αέρα. Χωρίς νερό, χωρίς φαγητό, χωρίς κουβέρτες, χωρίς τίποτα και καμιά βοήθεια. Και από κάτω καίγονταν τα πόδια μας. Η φωτιά όλο και ανέβαινε.

»Ούτε για τη ρυμούλκηση δεν μπορούσαν να συνεννοηθούν. Ο Ελληνας ύπαρχος σε κατάθλιψη, στο πάτωμα. Η Ράνια κάποια στιγμή φώναξε στον πλοίαρχο “υπάρχουν άνθρωποι άρρωστοι με υποθερμία, καρδιακά προβλήματα, φέρε κουβέρτες, νερά, γιατρό” και έτσι βρέθηκαν κουβέρτες και όλα τα υπόλοιπα».

Η Ράνια έφυγε από το πλοίο στις 3.30 τα ξημερώματα της Δευτέρας, ο Γιάννης περίπου στις 11 το πρωί της ίδιας ημέρας. Και οι δύο οδηγήθηκαν στο Λέτσε σε νοσοκομεία. Συναντήθηκαν και πάλι το μεσημέρι της Δευτέρας. Είχαν γλιτώσει.

Πώς νιώθουν σήμερα; Θυμωμένοι πολύ με τις ναυτιλιακές εταιρείες και με τη συμπεριφορά τους απέναντι στους οδηγούς των φορτηγών: «Εάν σηκώσουν κεφάλι, δεν τους βάζουν μέσα. Τους λένε να κοιμηθούν τέσσερις-πέντε στις καμπίνες, δεν χωράνε και έτσι αναγκάζονται να μένουν μέσα στα φορτηγά».

Θα κινηθούν νομικά, αφού πρώτα συμβουλευτούν δικηγόρους, πιθανότατα σε μια συλλογική προσπάθεια. Αυτό που θέλουν είναι να αποδοθεί δικαιοσύνη, να σταματήσει ο «πόλεμος» και ο ανταγωνισμός των ναυτιλιακών εταιρειών στην Αδριατική με τα Ro-Ro που τα χρίζουν επιβατηγά, γιατί, όπως λένε, κάποια στιγμή θα ξανασυμβούν τα ίδια. Και επιθυμία τους είναι να μην ξεχαστεί το περιστατικό επειδή συμφέρει κάποιους.