Εποικοδομητική κριτική από τους εισηγητές, οι οποίοι δεν έθιξαν απλώς τις αστοχίες του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου αλλά κατέθεσαν και προτάσεις για τη βελτίωσή του, περιλάμβανε η ενότητα «Συνεταιριστικό δίκαιο και το νομικό πλαίσιο της κοινωνικής οικονομίας» που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 2ου Φόρουμ για το Συνεταιριστικό Δίκαιο, «μπας και γίνει κανένας νόμος της προκοπής» όπως χαρακτηριστικά είπε ένας από τους ομιλητές.
•Την πολυνομία που υφίσταται δυσχεραίνοντας την κατάσταση, αφού αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε ισχύ εννέα νόμοι ή προεδρικά διατάγματα που ρυθμίζουν διαφορετικά συνεταιριστικά καθεστώτα.
•Το γεγονός ότι ο σχετικά πρόσφατος νόμος 4430/2016 περιλαμβάνει συχνά αντικρουόμενες έως και λανθασμένες προβλέψεις εξαιτίας των οποίων αποκλείονται μια σειρά από νομικές οντότητες που θα μπορούσαν να ενταχθούν στο οικοσύστημα της κοινωνικά αλληλέγγυας οικονομίας, όπως είναι οι αγροτικοί - οικοδομικοί - δασικοί - γυναικείοι συνεταιρισμοί, οι ενεργειακές κοινότητες, οι συνεταιριστικές τράπεζες, οι μη κερδοσκοπικές επιχειρήσεις, οι ενώσεις παραγωγών κ.ά.
Παρέμβαση στο χάος
Συγκρίνοντας τη νομοθεσία για την Κοινωνικά Αλληλέγγυα Οικονομία τόσο με βάση το θεσμικό πλαίσιο για τις διάφορες μορφές εταιρειών όσο και διαχρονικά με τη νομοθεσία που αναπτύχθηκε τον τελευταίο αιώνα στη χώρα μας που μέχρι σήμερα καθόρισε το πλαίσιο του συνεταιρίζεσθαι, το οποίο χαίρει και συνταγματικής κατοχύρωσης, αναδείχθηκαν τα σημεία που θα μπορούσαν να εξομαλυνθούν ώστε να μην παρεμποδίζονται οι συνέργειες που θα ωθούσαν στην ανάπτυξη της ΚΑΛΟ.
Στο στόχαστρο τέθηκαν επίσης αφ’ ενός η τάση υπερβολικά λεπτομερών ρυθμίσεων και προϋποθέσεων που τελικά λειτουργούν αποτρεπτικά προς τη σύγκλιση των διαφόρων νομικών οντοτήτων σε κοινές αρχές και αξίες λειτουργίας, αλλά και οι αντικρουόμενοι κανόνες που, όπως επισημάνθηκε, δεν περιγράφουν τις αξίες των κοινωνικών συνεταιρισμών, αλλά αντιμετωπίζονται στη βάση της αγγλοσαξονικής προσέγγισης ως κοινωνικές επιχειρήσεις στενεύοντας και παρερμηνεύοντας τις συνεταιριστικές αρχές της ΚΑΛΟ.
Ενδεικτικό της κατάστασης ήταν σχετική εισήγηση με τίτλο «Παρεμβαίνοντας στο χάος: ποιες ελληνικές νομικές μορφές μπορούν να πάρουν το καθεστώς των φορέων της κοινωνικά αλληλέγγυας οικονομίας;», στην αρχή της οποίας ο ομιλητής Γ. Μελισσουργός αναρωτήθηκε ποια νομική μορφή θα συνέφερε να επιλέξει μια ομάδα μελισσοκόμων-μελισσοπαραγωγών, διατρέχοντας τα ισχύοντα στο εμπορικό, αστικό και συνεταιριστικό δίκαιο, χωρίς τελικά να είναι σε θέση να δώσει απάντηση.
Ακόμη και ο Κ. Γεώρμας (γ. γραμματεία ΚΑΛΟ, ΕΑΠ), που χαρακτήρισε τον νόμο ένα πρώτο βήμα στην εδραίωση της συνεταιριστικής ιδέας και της κοινωνικής οικονομίας στη χώρα μας, αναφέρθηκε στην κριτική γύρω από τους συνεταιρισμούς ως κρατικά δημιουργήματα προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση στην κοινοτική χρηματοδότηση.
Ηταν κρίμα που απουσίαζαν από τη συζήτηση οι εισηγητές της Γενικής Γραμματείας ΚΑΛΟ Ελ. Καλημέρη και Ι. Μπάρκας ώστε να ενημέρωναν για τις προθέσεις του υπουργείου σχετικά με τα όσα εκτέθηκαν στη συζήτηση*.
Η εναρμόνιση
Ενα από τα ζητήματα που συζητήθηκαν στο πλαίσιο του φόρουμ ήταν και αυτό της εναρμόνισης της συνεταιριστικής νομοθεσίας, που έχει απασχολήσει ερευνητές και νομικούς και άλλων χωρών.
«Ποιος ο στόχος του και τι θα μπορούσε να γίνει στην Ελλάδα;», ρωτήσαμε την Ιφιγένεια Δουβίτσα (PhD καθηγήτρια-σύμβουλος ΕΑΠ, ειδική επιστήμονας, ΔΠΘ), που είπε στην «Εφ.Συν.»: «Στην περίπτωση της Ελλάδας κρίνεται αναγκαία η εναρμόνιση των διατάξεων που διέπουν τους διάφορους τύπους συνεταιρισμών, έτσι ώστε να μη σημειώνονται μεταξύ τους αντινομίες.
Αυτό προτάσσεται να επιτευχθεί με την ψήφιση ενός γενικού συνεταιριστικού νόμου, που θα διέπει κατ’ αρχήν το σύνολο των συνεταιρισμών, με αποκλίσεις από τις γενικές του διατάξεις, μόνο όπου αυτό κρίνεται απολύτως αναγκαίο και υπαγορεύεται από τον ιδιαίτερο τύπο του συνεταιρισμού.
Οι λόγοι που υπαγορεύουν μια τέτοια νομοθετική παρέμβαση είναι πολυάριθμοι, όπως η ενδυνάμωση της διεθνούς συνεταιριστικής ταυτότητας, που διέπει όλο το φάσμα των συνεταιρισμών, η διασυνεταιριστική συνεργασία όχι μόνο μεταξύ ομοειδών, αλλά και διαφορετικών τύπων συνεταιρισμών, η παροχή εκ του νόμου της δυνατότητας σύστασης μιας πανελλήνιας συνομοσπονδίας συνεταιρισμών που θα εκπροσωπεί το συνεταιριστικό κίνημα στο σύνολό του, αλλά και η άσκηση της συνταγματικά προβλεπόμενης κρατικής εποπτείας από έναν ενιαίο φορέα προς διευκόλυνση της συνολικής χαρτογράφησης, παρακολούθησης και επόπτευσης των συνεταιρισμών».
«Συμμετοχή και συναίνεση»
Ο Χένρι Χάγκεν, που έχει συγγράψει το έργο «Κατευθυντήριες γραμμές για τη συνεταιριστική νομοθεσία» που θεωρείται η βίβλος για το συνεταιριστικό δίκαιο και έχει στελεχώσει διεθνείς οργανισμούς όπως ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας και η Διεθνής Συνεταιριστική Ενωση, παρακολούθησε και παρενέβη στις εργασίες του φόρουμ. «Ποιος είναι ο πυρήνας της συνεταιριστικής ιδέας;», τον ρωτήσαμε.
«Η ιδέα ότι ο συνεταιρισμός κάνει κάτι για τα μέλη του είναι λανθασμένη. Το πιο σημαντικό στοιχείο σε έναν συνεταιρισμό είναι η ουσιαστική και ενεργή συμμετοχή των μελών του, η ψηφοφορία για τη λήψη των αποφάσεων που δυστυχώς δεν τηρείται συχνά κι ακόμη περισσότερο η συναίνεση που επιτυγχάνεται μέσα από τις συζητήσεις, τη συμμετοχή και τις δημοκρατικές διαδικασίες προκειμένου να διευκρινιστούν οι βασικές κοινές ανάγκες των μελών αλλά και ο δημοκρατικός έλεγχος. Συμμετοχή και συναίνεση», είπε στην «Εφ.Συν.».
*Από την Ειδική Γραμματεία Κ.ΑΛ.Ο μας ενημέρωσαν ότι οι εισηγητές της από το συγκεκριμένο πάνελ απουσίαζαν λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας