Ανθεί, αλλά απαιτούνται έργα

Ο Γιώργος Αλεξανδράκης* μιλάει για τα πλεονεκτήματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τουρισμός στην Κρήτη

Η ανάσχεση της ύφεσης και η προσπάθεια για τη διαμόρφωση ενός νέου παραγωγικού μοντέλου περνούν αναγκαστικά μέσα από την αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων και των προοπτικών που δίνει στον τόπο η τουριστική οικονομία. Ειδικά για την Κρήτη, τον πλέον δημοφιλή διεθνώς προορισμό της χώρας, η διαμόρφωση σε νέα βάση του τουριστικού παραδείγματος μπορεί να δώσει υπεραξίες σημαντικές σε εθνικό επίπεδο.

Το γερό της χαρτί στον διεθνή ανταγωνισμό αναμφισβήτητα είναι η ταυτότητα, αλλά το μεγάλο της πρόβλημα ο χωροταξικός σχεδιασμός και η απουσία ολοκληρωμένης στρατηγικής.

Κρήτη, τόπος εμπειριών

«Αποψη δική μου (και όχι μόνο) είναι ότι η Κρήτη έχει εξαιρετικό τουριστικό προϊόν που θα πρέπει να το προστατέψουμε και να το βοηθήσουμε. Η Κρήτη θα έλεγα ότι προσφέρει μοναδικές εμπειρίες. Δεν σε αφήνει αδιάφορο. Εχει Ιστορία, πάθος, κουλτούρα, γεύση, αρώματα και πάνω απ' όλα ανθρώπους που δίνουν τόνο στην καθημερινότητα. Είναι ένα εργαστήρι πολιτισμού για αιώνες και αυτό την καθιστά μοναδική» αναφέρει, καταθέτοντας τις αυστηρά προσωπικές του απόψεις για την τουριστική οικονομία του νησιού όπου γεννήθηκε ο Γιώργος Αλεξανδράκης, αρχιτέκτων ΕΜΠ, διευθυντής της εταιρείας Alpha-Architecture και επί σειρά ετών εμπλεκόμενος επιχειρηματικά στον τουρισμό.

Μιλώντας στην «Εφημερίδα των Συντακτών» με αφορμή την επετειακή έκδοσή της για το άνοιγμα των γραφείων της στο Ηράκλειο, υπογραμμίζει ότι «η Κρήτη έχει ταυτότητα με ισχυρά χαρακτηριστικά που πατούν γερά στο ιστορικό – πολιτιστικό και κοινωνικό απόθεμα του νησιού».

Δίνει μάλιστα το στίγμα τού γιατί ξεχωρίζει το νησί: 

«Η Κρήτη προσφέρει μοναδικότητα στην εμπειρία, ιστορικό πλούτο που αναπτύσσεται από τα βάθη του χρόνου μέχρι σήμερα, μοναδικό φυσικό τοπίο και γαστρονομικές προτάσεις δουλεμένες στον χρόνο. Συγχρόνως προσφέρει μια μεσογειακή προσέγγιση του τρόπου ζωής με έμφαση στη χαρά για τον άνθρωπο».

Ωστόσο, θέτει ζητήματα για το κατά πόσον η ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος στην Κρήτη έχει γίνει με κανόνες αειφορίας και όρους βιωσιμότητας.

«Δυστυχώς, όπως και σε όλη την Ελλάδα, με κάποιες εξαιρέσεις στις Κυκλάδες και κάποια μικρά νησιά, ο κανόνας της αειφορίας δεν θα έλεγα ότι κυριαρχεί» αναφέρει ο κ. Αλεξανδράκης, υπογραμμίζοντας ότι «το βασικό πρόβλημα είναι η ολοκλήρωση του χωροταξικού σχεδιασμού βάσει ενός τεκμηριωμένου σχεδίου ανάπτυξης. Ο χωροταξικός σχεδιασμός, η προστασία του περιβάλλοντος και η δημιουργία υποδομών, σε συνδυασμό με τη συστηματική ποιοτική αναβάθμιση του προϊόντος, αποτελούν κλειδιά για την αειφορία» τονίζει και θέτει τις βασικές προϋποθέσεις για τη διασφάλιση υψηλής ποιότητας παροχής υπηρεσιών: 

«Εδώ θα πρέπει να προσθέσουμε την άσκηση συγκροτημένης τιμολογιακής πολιτικής από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Αλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο νόμος “προσφορά–ζήτηση” είναι αμείλικτος. Δημιουργεί και καταστρέφει. Θα πρέπει λοιπόν να ξεκαθαρίσουμε τι θέλουμε συνολικά από την τουριστική οικονομία και πώς θα τη συναρθρώσουμε με την αγροτική παραγωγή, που είναι το βασικό όπλο ανταγωνιστικότητας για τον τουριστικό κλάδο. Ηδη στην Κρήτη με την πρωτοβουλία “We do local”* εργαζόμαστε προς αυτήν την κατεύθυνση».

Καμπανάκι για τις υποδομές

Αναμφισβήτητα η προώθηση επενδύσεων σε υποδομές, όπως αναφέρουν όλοι οι παράγοντες του κλάδου, είναι εκ των ων ουκ άνευ για την αναβάθμιση του προϊόντος.

«Οι δημόσιες υποδομές είναι ένα άλλο σοβαρότατο θέμα» σημειώνει ο Γιώργος Αλεξανδράκης. «Καθένας πρέπει να κάνει τη δουλειά του καλά. Ο ξενοδόχος πρέπει να έχει υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, να επενδύει στο ανθρώπινο δυναμικό, να διασφαλίζει όρους ομαλής λειτουργίας των μονάδων του, να οραματίζεται νέες επενδύσεις. Η δουλειά των Αρχών από την πλευρά τους είναι να δημιουργούν με κατάλληλες παρεμβάσεις τις αναγκαίες υποδομές, να χαράσσουν πολιτική με ξεκάθαρες επιλογές –να χτίζουν δημόσια διοίκηση με αναπτυξιακή νοοτροπία, φιλική στον επενδυτή».

Ο ίδιος υποστηρίζει ότι «ένα καλό ξενοδοχείο δεν αρκεί για να προσφέρει υψηλού επιπέδου εμπειρία».

Οπως λέει, «η λέξη-κλειδί στη διεθνή τουριστική σκηνή σήμερα είναι η λέξη “εμπειρία”. Προϋπόθεση γι' αυτό είναι ολοκληρωμένες εικόνες με υψηλή αισθητική παντού –περιβάλλον όπου όλα συνυπάρχουν με μέτρο».

Τι ισχύει για τις παραλίες;

Με μακρά εμπειρία στον κλάδο, απαντά και στο ερώτημα για το κατά πόσον οι τοπικές κοινωνίες αισθάνονται, σε αρκετές περιπτώσεις όχι άδικα, ότι στο όνομα της τουριστικής ανάπτυξης μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα αναπτύσσονται σε βάρος του φυσικού περιβάλλοντος, καταπατώντας δικαιώματα των πολιτών, όπως αυτό της ελεύθερης πρόσβασης στις παραλίες.

«Ξέρετε, στην ανατολική Κρήτη –που τυχαίνει να ξέρω καλά– από το σύνολο των ξενοδοχειακών μονάδων που λειτουργούν σήμερα μόνο 2 έχουν χτιστεί περιμετρικά σε περιοχές με φυσικές παραλίες και αμμουδιές», αναφέρει και συμπληρώνει με έμφαση:

«Και οι δύο αυτές μονάδες αποτελούσαν και αποτελούν ισχυρές εστίες διαφήμισης για τον ελληνικό τουρισμό και για την εθνική οικονομία. Ως προς το πολυσυζητημένο “πρόβλημα” της ελεύθερης πρόσβασης στις παραλίες μάλλον θα πρέπει να θυμηθούμε τι ήταν εκεί όπου σήμερα εμφανίζονται παραλίες: άγρια βράχια, κατάλληλα μόνο για αίγαγρους ή ανοιχτές ακτές στον καιρό όπου τα 2/3 του χρόνου όποιος τολμούσε να πλησιάσει κινδύνευε. Οι παραλίες αυτές διαμορφώθηκαν κάτω από αντίξοες συνθήκες με μεγάλη προσπάθεια και σοβαρή επένδυση εκ μέρους των επιχειρήσεων, η ύπαρξη των οποίων εν πολλοίς εξαρτάται από αυτό. Ετσι χτίστηκε η κρητική τουριστική βιομηχανία».

Καταλήγει δε λέγοντας βασιζόμενος στην εμπειρία του ότι στις μεγάλες επιχειρήσεις τηρείται αυστηρά η νομοθεσία για την προσβασιμότητα στις ακτές.

«Οποιοσδήποτε μπορεί να χαρεί μια παραλία, φτάνει να σέβεται τους όρους με τους οποίους λειτουργεί» τονίζει.

Η φιλοσοφία

Το *«We do local» είναι ένα εγχείρημα που δημιουργήθηκε από δεκατέσσερις σημαντικούς παράγοντες της τουριστικής βιομηχανίας της Κρήτης, οι οποίοι σε συνεργασία με τον φορέα πιστοποιήσεων Cosmocert A.E. και τη Local Food Experts sce στόχο έχουν την επανατοποθέτηση του εθνικού τουριστικού προϊόντος, την ανάδειξη της ιδιαίτερης τοπικής φιλοξενίας και τη στήριξη της τοπικής παραγωγής και οικονομίας.

Οι επιχειρήσεις που λειτουργούν με βάση τη φιλοσοφία του «We do local», πιστοποιούνται για το σύνολο των ενεργειών στις οποίες προβαίνουν για τη στήριξη και προβολή του τόπου τους.

Με αυτόν τον τρόπο επιβραβεύονται, προωθούνται για τις υπηρεσίες τους μέσω ενός ενιαίου σήματος, του We do local, λαμβάνοντας έτσι στα χέρια τους ένα επιπλέον μετρήσιμο εργαλείο προώθησης.

*Info:

Ποιος είναι 

Αρχιτέκτων, πτυχιούχος του ΕΜΠ και διευθυντής της εταιρείας Alpha-Architecture που ειδικεύεται σε κατασκευές κατοικιών και μονάδων τουρισμού.

Ο ίδιος διαθέτει μακρά εμπειρία στον κλάδο της ξενοδοχίας.